Glukoza w postaci biłaych, drobnych kryształków

Glukoza

Glukoza odgrywa kluczową rolę w zrozumieniu czym jest cukrzyca.

Niezależnie o którym typie cukrzycy mówimy, bezpośrednim objawem cukrzycy jest podwyższony poziom glukozy we krwi, czyli hiperglikemia. Podwyższony poziom glukozy we krwi uszkadza nasze ciało, prowadząc do groźnych powikłań.

Nawet u zdrowych osób, w których poziom glukozy we krwi utrzymuje się w ramach norm, nadmierne spożycie cukru może przyspieszać procesy starzenia.

Co to jest glukoza?

Glukoza w postaci biłaych, drobnych kryształków
Glukoza to drobne, białe, bezwonne kryształki

Glukoza należy do grupy związków, zwanej węglowodanami. Jest to cukier prosty, zwany też cukrem gronowym. Naturalnie występuje on w owocach oraz w miodzie. Ale nie tylko owoce dostarczają nam glukozy. Jeśli zjemy węglowodany złożone, na przykład chleb czy ryż w procesie trawienia są one rozkładane na cukry proste i dostają się do krwiobiegu w postaci glukozy.

Nadmiar spożytych tłuszczy i białek jest również przekształcany w glukozę – proces ten nazywa się glukogenezą. Trwa on jednak dłużej niż rozkład węglowodanów – nawet do kilkunastu godzin. Węglowodany trafiają do krwi pod postacią glukozy nawet 10 minut po spożyciu.

U roślin glukoza jest magazynowana w postaci skrobi, w organizmach zwierząt, w tym u ludzi, w postaci glikogenu.

Glikogen

Wszystkie węglowodany, które zjadamy, są przekształcane w glukozę, która krąży we naszym krwiobiegu. Zapasy glukozy są przechowywany w wątrobie i w mięśniach pod postacią glikogenu. Glikogen zawarty w wątrobie może nawet stanowić 10% jej objętości.

Glikogen to wielocukier, czyli wiele cząsteczek glukozy połączonych razem. Gdy wątroba wydziela glikogen do krwi, glikogen ulega rozpadowi i znowu powstaje glukoza.

Rola glukozy w organizmie

Glukoza jest podstawowym źródłem energii w naszym organizmie. Glukoza jest wykorzystywana do utrzymania właściwej temperatury ciała, pracy mięśni, pracy organów wewnętrznych czy pracy mózgu i układu nerwowego. Jest związkiem łatwo i szybko przyswajalnym.

Jeśli jednak w organizmie zabraknie glukozy, to większość narządów i komórek może przestawić w się w tryb pozyskiwania energii z tłuszczy i białek. Jedynym wyjątkiem jest nasz mózg i układ nerwowy oraz czerwone krwinki. Te komórki i organy wymagają wyłącznie glukozy aby móc prawidłowo funkcjonować.

Nie wiadomo jakie jest minimalne zapotrzebowanie organizmu na glukozę. Naukowcy uważają, że mózg, układ nerkowy i krwinki wymagają około 180 g glukozy/dziennie. W procesie glukogenezy organizm jest w stanie wytworzyć 150g glukozy, tak więc minimum 50g powinno zostać dostarczone organizmowi w postaci węglowodanów. To obliczenie nie bierze pod uwagę potrzeb mięśni i innych organów wewnętrznych, tak więc praktycznie potrzebujemy ich więcej.

Glukoza i cukrzyca

W zdrowym organizmie ilość cukru w krwi utrzymuje się na w miarę stałym, bezpiecznym poziomie. Kluczowy w tym procesie jest hormon insulina.

Jeśli coś zjemy, poziom glukozy we krwi wzrasta, trzustka w odpowiedzi wydziela insulinę, a insulina przekazuje nadmiar glukozy z krwi do komórek. Poziom glukozy we krwi wraca do właściwego poziomu.

Odwrotny proces zachodzi jeśli poziom cukru we krwi spadnie, trzustka wtedy wydziela hormon zwany glukagonem. Glukagon informuje wątrobę, aby uwolnić zapasy glukozy. Wątroba uwalnia glukozę, poziom cukru we krwi wraca do normy.

Jeśli w organizmie powyższe procesy są zaburzone, prowadzi to do cukrzycy.

Nadmiar glukozy w organizmie

W przypadku cukrzycy poziom glukozy we krwi wzrasta ponad bezpieczny poziom, stan ten jest zwany hipergliemią. Cukier we krwi ponad normę działa jak trucizna i na przestrzeni lat uszkadza narządy wewnętrzne, nerwy i układ krwionośny. Dowiedz się więcej na temat hiperglikemii i powikłań cukrzycowych.

Niedobór glukozy w organizmie

Niedobór glukozy w organizmie jest równie groźny co jej nadmiar. Niedobór glukozy prowadzi do hipoglikemii. Hipoglikemia to stan w którym poziom cukru spada poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l). W skrajnych przypadkach może ona prowadzić do śpiączki a nawet śmierci.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.