Problemy emocjonalne u dzieci i młodzieży z cukrzycą

Dwoje nastolatkow z cukrzyca
Okres dorastania zwykle oznacza słabsza kontrolę cukrzycy

Emocje mogą pełnić wiele ról w kontroli cukrzycy. Poczynając od sygnalizowania zbyt niskiego / wysokiego stężenia cukru we krwi do motywowania nas do leczenia, poprzez sygnały, że powinniśmy udać się do lekarza.

Bardzo ważne i przydatne dla rodziców jest zrozumienie związku między emocjami, poziomem cukru i zdolnością kontrolowania cukrzycy przez dzieci.

Emocje przy niskich poziomach cukru

Przy niskich poziomach cukru wiele stanów emocjonalnych, pozytywnych jak i negatywnych może być wzmacnianych. Hipoglikemia redukuje zdolność samokontroli, działając podobnie do alkoholu. Twoje dziecko może stracić zahamowania i zachowywać się w sposób dla niego bardzo nietypowy. Złość, agresja, lęk, irracjonalny upór to typowe objawy niedocukrzenia.

W takiej sytuacji, nie krzycz, nie przeprowadzaj poważnych rozmów, bądź spokojny i cierpliwy.

Z drugiej strony osłabione zahamowania mogą sprawić, że dziecko będzie pokazywać przesadzenie pozytywne emocje, wesołkowatość.

Przy bardzo niskich poziomach cukru u małych pacjentów występuje też silne poczucie strachu i paranoi. Dzieci mogą stać się agresywne, bo błędnie uznają, że są w stanie zagrożenia. Może to nastąpić, na przykład, jeżeli dziecko jest zmuszone do przyjmowania cukru w leczeniu hipoglikemii.

Emocje przy wysokich poziomach cukru

Wysoki poziom cukru może również prowadzić do nieprzyjemnych objawów i wywoływać negatywne emocje: irytację, frustrację oraz złość i dyskomfort.Co więcej, u niektórych hipoglikemia sprawia, że ogólnie dziecko czuje się źle, niewygodnie, jakby je coś od środka uwierało.

Dziecko, które ma wysokie cukry, ostrzej odpowiada na niewinne nawet pytania, ma dożo mniej cierpliwości i wszystko je denerwuje. Takiemu takiemu samopoczuciu towarzyszy też poczucie bezsilności, co może jeszcze potęgować irytację. Bezsilność to pochodna faktu, że hiperglikemii nie da się szybko zmniejszyć – niestety insulina wymaga czasu na działanie.

Jeśli więc Twoja pociecha jest bardziej skora do kłótni, lub odpyskuje, zanim się zezłościsz, poproś o zbadanie poziomu cukru we krwi.

Depresja

Badania naukowe pokazują, że objawy depresji często występują u osób z cukrzycą typu 1, jeśli choroba jest słabo kontrolowana. Dotyczy to także dzieci i młodzieży.

Depresja może obniżyć motywację do badania poziomu cukru we krwi, co z kolei prowadzi do powstania błędnego koła – obniżone samopoczucie –niechęć do badań cukru- wyższa hiperglikemia- jeszcze bardziej obniżone samopoczucie.

W niektórych przypadkach depresja szybko ustępuje, jednak przewlekłe objawy depresji, występujące przez ponad 2 tygodnie, powinny być leczone przez lekarza specjalistę. Nie ignoruj objawów depresji u swojego dziecka – dzieci z cukrzycą typu 1 częściej podejmują próby samobójcze.

Jeżeli depresja pojawia się podczas osłabienia kontroli poziomu cukru we krwi, to choroba może być szybko przezwyciężona. W takim wypadku zwiększenie częstotliwości badań krwi i wyrównanie glikemii pozwoli odzyskać kontrolę nad cukrzycą i wyrównać samopoczucie.

Nastoletni bunt

W okresie dojrzewania, gdy młodzi pacjenci przemieniają się w dorosłych ludzi, nastolatkowie starają się być bardziej niezależni i pragną pasować do grupy swoich rówieśników. W tym okresie cukrzyca zajmuje drugoplanowe miejsce w ich życiu. Niektórzy nawet odmawiają leczenia choroby. Może się tak zdarzyć nawet dzieciom, u których zdiagnozowano cukrzycę kilka lat temu i dotychczas bardzo dobrze ją kontrolowały.

Bunt nastolatków jest niezbędnym etapem ich rozwoju, i należy się liczyć, że kontrola w tym czasie ulegnie osłabieniu. Ważne, aby pomóc dziecku przejść przez ten czas bez większych szkód dla ich zdrowia i życia.

Komunikacja

Jeśli nurtują Cię pytania odnośnie uczuć Twojego dziecka, pierwszą rzeczą, którą możesz zrobić, to porozmawiać z dzieckiem. Zrób to w sposób, który pozwoli mu odczuć komfort podczas dyskusji.

Rozmowa pozwoli rodzicowi dowiedzieć się sporo rzeczy – jak się czują, kiedy są poziom cukru jest wysoki lub niski, dlaczego reagują w niektórych sytuacjach w dany sposób. Wiedza o wszelkich trudnościach psychologicznych dziecka jest bardzo przydatna w codziennym życiu. Nie oceniaj i staraj się rozwiązać wszystkich problemów. Słuchaj.

Musisz być także przygotowany na to, że nastolatek nie będzie chciał z Tobą rozmawiać. Być może będzie wolał zwierzyć się jednemu z przyjaciół, pracownikowi służby zdrowia lub innemu członkowi rodziny.

Nie traktuj tego jako wyzwanie, dorastanie to trudny okres i dla rodziców i dla dzieci. Dobra wiadomość jest taka, że mija, i kontrola cukrzycy ulega poprawie.

  1. Korey K. Hood et al. (May 2009). Depressive Symptoms and Glycemic Control in Adolescents With Type 1 Diabetes. Diabetes Care. vol. 32 (5), 804-806.

2. http://care.diabetesjournals.org/content/32/5/804.full

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.