Osoby z cukrzycą typu 1, u których występuje nieświadomość hipoglikemii, wypadają słabo w testach neuropsychologicznych. Zdecydowanie lepiej radzą sobie diabetycy, którzy są w stanie wyczuć objawy niskiego poziomu cukru w organizmie – wynika z najnowszych badań przeprowadzonych w Norwegii.
Nieświadomość hipoglikemii
Hipoglikemia może pojawić się dopiero po latach borykania się z cukrzycą. Wielokrotnie powtarzające się epizody hipoglikemii prowadzą do nieodczuwania hipoglikemii, tzw. nieświadomości hipoglikemii. Neuropatia cukrzycowa, która upośledza nerwy, również przyczynia się do powstawania nieświadomości hipoglikemii. Innym czynnikiem ryzyka są długie epizody hipoglikemii, na przykład w nocy – organizm się przyzwyczaja do takiego stanu, i przestaje dawać znaki ostrzegawcze.
To bardzo groźne powikłanie cukrzycy, które może prowadzić do upośledzenia funkcji mózgu. Szczególnie niebezpieczne są nieuświadomione epizody nocnej hipoglikemii. Może wówczas dojść do nagłej śmierci, między innymi w mechanizmie zaburzeń rytmu serca wywołanych pośrednio przez hipoglikemię.
Test neurologiczne z udziałem diabetyków
Marit Rokne Bjørgaas z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii (NTNU) przeprowadził internetowe testy neuropsychologiczne, które oceniły pamięć werbalną (natychmiastowe i opóźnione przywołania), pamięć przestrzenną i pamięśc krókotrwałą i wzór separacji (przypominanie obrazu). Dodatkowo wykonano badania funkcji kory ciemieniowej, które sprawdziły pamięć roboczą, kodowanie (funkcje wykonawcze i szybkość przetwarzania) oraz umiejętności planowania.
Uczestnicy badania
W testach wzięło udział 105 pacjentów: 33 chorowało na cukrzycę typu 1 i zaburzenia świadomości hipoglikemii, 35 miało cukrzycę typu 1 bez zaburzeń świadomości, a 37 było zdrowych.
W pierwszej grupie wskaźnik zaburzeń wynosił 4 lub wyżej w 7 punktowej skali (7 oznacza całkowitą nieświadomość), w drugiej zaledwie- 1. Wiek i płeć uczestników były podobne we wszystkich grupach. Nie stwierdzono również różnic w stężeniu HbA1c- ok. 8%.
Ćwierć grupy z zaburzeniami świadomości hipoglikemii stosowało pompy insulinowe, w porównaniu z 30% osób w grupie nie przejawiającej nieświadomość hipoglikemii.
Wszyscy uczestnicy charakteryzowali się podobnym poziomem wykształcenia.
Wyniki testów
Ponad jedna trzecia (39%) w grupie z zaburzeniami świadomości doświadczyła w poprzednim roku przynajmniej jednego ciężkiego epizodu hipoglikemii – zdefiniowane jako mających drgawki, utrata przytomności. Tylko 20 % – w grupie bez zaburzeń hipoglikemii.
Pacjenci z zaburzeniami świadomości hipoglikemii mieli gorsze wyniki w testach pamięci werbalnej, pamięci przestrzennej i wzorze separacji. Nieświadomość hipoglikemii nie wpłynęła na poziom IQ uczestników.
Warto również zauważyć, że choć w testach psychologicznych zauważono równice między grupami, to uczestnicy badania nie skarżyli się na pamięć w życiu codziennym.
Co było pierwsze?
Dr Bjørgaas powiedział: “Nie sprawdziliśmy funkcji poznawczych przed chorobą, więc nie możemy stwierdzić jednoznacznego związku przyczynowego. Ale możemy postawić hipotezę, że zaburzenia poznawcze mogą być spowodowane przez nawracające epizody ciężkiej hipoglikemii.”
Bardziej sceptycznie do badania podchodzi dr Brian Frier z Uniwersytetu w Edynburgu, który zastanawia się nad chronologią problemu. “Ludzie z upośledzeniem funkcji poznawczych nie potrafią dobrze zarządzać cukrzycą, a nie odwrotnie.”
Lepiej przeciwdziałać niż leczyć
Niezależnie od tego, co było pierwsze – nieświadomość hipoglikemii czy też słabsze funkcje pamięci, to każdy diabetyk powinien starać się nie dopuścić do powstania nieświadomości hipoglikemii. Aby jej uniknąć, należy\|
- Znać objawy hipoglikemii oraz przyczyny hipoglikemii
- Dbać o wyrównanie cukrzycy, co jest warunkiem zapobiegania polineuropatii cukrzycowej
- Nie dopuszczać do przewlekłych epizodów hipoglikemii na przykład w nocy
- Nie dopuszczać do często powtarzających się epizodów hipoglikemii w ciągu dnia
- Jeśli już cierpisz na nieświadomość hipoglikemii, staraj się utrzymać poziom cukru powyżej 90 mmol/l, co pozwoli odzyskać świadomość objawów
