Przyczyny cukrzycy
Przyczyny rozwoju cukrzycy różnią się zależnie od typu cukrzycy, o którym mowa. Cukrzyca jest złożonym schorzeniem, którego przyczyny są trudne do jednoznacznego zdefiniowania, a że genetyczne predyspozycje tylko częściowo decydują, o tym, kto nią zachoruje, a kto nie.
Przyczyny cukrzycy różnią się zależnie od jej typu
Ten artykuł opowie o tym, jakie czynniki decydują o rozwinięciu się głównych typów cukrzycy.
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2 rozwija się wtedy, kiedy nasze ciało nie jest w stanie w pełni wykorzystać insuliny produkowanej przez trzustkę. W takim przypadku trzustka zaczyna produkować jeszcze więcej insuliny, aby zapobiec wzrostowi poziomu cukru we krwi.
Jeśli insulinooporność (nieefektywne wykorzystanie insuliny przez organizm) nadal się utrzymuje lub nawet zwiększa, poziom cukru we krwi wzrasta, co jest objawem cukrzycy typu 2.
Badania naukowe wskazują, że insulinooporność częściej rozwija się u osób, u których tłuszcz skupia się wokół organów wewnętrznych, takich jak wątroba czy trzustka (otyłość brzuszna).
Bezpośrednie przyczyny cukrzycy typu 2 to:
- Otyłość, zwłaszcza otyłość brzuszna
- Dieta zawierająca dużo wysoko przetworzonych produktów
- Niska aktywność fizyczna
- Niektóre leki, zwłaszcza sterydy
- Predyspozycje genetyczne
Istnieją również inne czynniki ryzyka, które mogą wskazywać na podwyższone ryzyko zachorowania na cukrzyce typu 2, takie jak wysokie ścienienie krwi.
Dowiedz się więcej o czynnikach ryzyka cukrzycy
Cukrzyca typu 1
W przypadku cukrzycy typu 1, system immunologiczny organizmu błędnie rozpoznaje komórki trzustki jako zagrożenie i rozpoczyna proces ich niszczenia. Proces ten raz rozpoczęty nie jest możliwy do zatrzymania, i organizm tak długo zwalcza własne komórki, aż trzustka nie jest w stanie produkować własnej insuliny. Trwa to w zasadzie przez całe życie osoby chorej.
Według badań, przyczyny tego procesu są dwojakie – genetyczne i środowiskowe, co oznacza, że niektórzy z nas, którzy mają taka genetyczną skłonność, w pewnych okolicznościach (np. infekcje wirusowe) zachorują na cukrzycę typu 1.
Nie wiadomo jednak na pewno, jakie czynniki środowiskowe są odpowiedzialne za rozwój tej choroby – infekcje wirusowe są jednym z częściej wymienianych czynników ryzyka, jak również chłodny klimat zamieszkania.
Przeczytaj więcej o przyczynach cukrzycy typu 1
Cukrzyca ciążowa
Cukrzyca ciążowa to rodzaj cukrzycy który rozwija się w trakcie trwania ciąży i mija po porodzie lub 6 tygodni po. Przyczyną cukrzycy ciążowej są hormony wytwarzane przez łożysko, które to uniemożliwiają prawidłowe działanie insuliny w organizmie. Kiedy zaś insulina nie działa prawidłowo, w wzrasta poziom cukru we krwi, co stanowi zagrożenie zarówno dla rozwijanego się płodu jak i dla matki.
Cukrzyca typu LADA
Cukrzyca typu LADA to typ cukrzycy typu 1, który rozwija się u osób dorosłych, zazwyczaj powyżej 35r.ż. Ze względu na podobieństwa z cukrzycą typu 1, uważa się że przyczyny LADA są takie same jak cukrzycy typu 1, czyli połączenie czynników genetycznych z czynnikami środowiskowymi.
Główną różnicą między typem 1 a LADA Jest fakt, że LADA rozwija się na przestrzeni miesięcy i lat, a typ 1 w ciągu tygodni, a nawet dni.
Z tego powodu często myli się cukrzycę typu LADA z cukrzycą typu 2, choć oba te typy wymagają innej terapii.
Cukrzyce monogenowe
Istnieje wiele odmian cukrzycy, jak na przykład cukrzyca typu MODY, których bezpośrednią przyczyną jest mutacja genetyczna. Nasz organizm zawiera wiele pojedynczych genów które mogą ulec mutacji i wywołać cukrzycę, każda z tych form cukrzycy jest efektem mutacji pojedynczego genu, i z tego powodu nazywana one są cukrzycą monogenową. Na obecny stan wiedzy wyróżniono 13 różnych genów, które ulegając mutacji, powodują cukrzyce monogenowe. Prawidłowa terapia zależy od właściwej diagnozy, który gen uległ mutacji.
Niektóre postaci cukrzycy monogenowej objawiają się już we wczesnym dzieciństwie, inne zaś dopiero w wieku dorosłym. Na przykład utrwalona cukrzyca noworodkowa jest zazwyczaj diagnozowana w pierwszych 6 miesiącach po urodzeniu, zaś pewne postaci cukrzycy typu MODY mogą zostać stwierdzony do późnej starości.
