Kolonoskopia jest jednym z badań, które nie są pozytywnie postrzegane przez pacjentów. Jednak jej znaczenie diagnostyczne jest naprawdę wysokie, a dzięki specjalnej aparaturze ocena zmian dolnego odcinka układu pokarmowego jest bardzo precyzyjna. Kiedy należy wykonać kolonoskopię i jak się do niej przygotować? Sprawdź.
Kolonoskopia – co to za badanie?
Podczas kolonoskopii lekarz bada dolny odcinek układu pokarmowego. Do jej wykonania wykorzystywana jest specjalna aparatura, umożliwiająca ocenę budowy oraz znalezienie ewentualnych nieprawidłowości w jelicie grubym.
Badanie wykorzystywane jest przede wszystkim do różnicowania chorób nowotworowych, a także przy potwierdzeniu i monitorowaniu choroby Leśniowskiego-Crohna czy niedokrwistości z powodu braku żelaza, o nieznanym podłożu. Kolonoskopia przeprowadzana jest u osób z wrzodziejącym zapaleniem jelit oraz jako badanie przesiewowe w przypadku podejrzenia występowania polipów.
Mimo, że kolonoskopia nie należy do najprzyjemniejszych badań, nie należy się jej bać ani odkładać – pomaga wykrywać zmiany we wczesnym stadium, co zwiększa szanse na szybką diagnozę i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Ile kosztuje badanie? Koszt różni się w zależności od lokalizacji – przykładowo, cena kolonoskopii w Warszawie zaczyna się od 500 zł.
Wskazania do wykonania badania
Wskazania do wykonania kolonoskopii to najczęściej niepokojące objawy, które mogą świadczyć o rozwoju choroby nowotworowej jelita grubego. Początkowo symptomy mogą być bardzo niespecyficzne, przez co przez wielu pacjentów bywają bagatelizowane. Chorzy skarżą się na bóle brzucha i wzdęcia, obserwują zmiany w dotychczasowym rytmie wypróżnień. W stolcu może być obecna krew, a pacjent czuje się osłabiony. U części osób dochodzi także do szybkiej utraty masy ciała.
Objawy wymagające diagnostyki endoskopowej to także subiektywne odczucia parcia na stolec czy przepełnienia odbytnicy. Często pojawia się krwawienie z odbytu, które bez właściwej diagnostyki nie może być poprawnie zinterpretowane. Gdy choroba postępuje, dochodzić może nawet do niedrożności przewodu pokarmowego oraz rozwoju stanu zapalnego otrzewnej.
Jak przygotować się do kolonoskopii?
Kolonoskopia jest badaniem, do którego trzeba się odpowiednio przygotować. Jelita są częścią układu pokarmowego, dlatego na co dzień są one wypełnione treścią pokarmową. Zasada jest prosta, im dalej od żołądka tym owa treść jest bardziej gęsta. Aby badanie było rzetelne i dało odpowiedź na pytania gęsta, odwodniona treść nie może blokować badanego odcinka. Konieczne jest zatem oczyszczenie okrężnicy.
Jeżeli pacjent przyjmuje preparaty żelaza, konieczne jest ich odstawienie już na 7 dni przed planowaną datą kolonoskopii. W tym czasie koniecznie trzeba zmienić również kwestie dotyczące diety – zaleca się rezygnację z owoców zawierających pestki, pieczywa z ziarnem czy musli. Konieczne jest też wyłączenie z diety buraków, które mogą barwić błonę śluzową jelita, dając nieprawidłowy wynik.
Trzy dni przed planowanym wykonaniem badania konieczne jest całkowite przejście na dietę płynną. Na tym etapie koniecznie trzeba przyłożyć dużą uwagę do produktów, wybierając płynne, rzadkie zupy, jogurty naturalne, produkty wyłącznie lekkostrawne. Należy też przyjmować dużo niegazowanej wody.
W dniu poprzedzającym badanie najlepiej jest pozostać w domu. Konieczne jest przyjmowanie zapisanego przez lekarza środka przeczyszczającego, jednocześnie przyjmując dużą ilość płynów (głównie wody niegazowanej), aby zapobiec odwodnieniu.
Do kolonoskopii należy być na czczo, pacjent może jedynie pić niewielkie ilości niegazowanej wody.
Przebieg badania
Kolonoskopia wykonywana jest w miejscowym znieczuleniu, ale w uzasadnionych przypadkach pacjent może zostać poddany narkozie. Specjalista rozpoczyna badanie od oglądnięcia okolic odbytu, skupiając głównie uwagę na obecności guzków krwawniczych. Następnie okolice odbytu smarowane są specjalnym żelem znieczulającym. Zanim do odbytu wsadzone zostanie urządzenie z kamerą lekarz wykonuje badanie per rectum, przy pomocą palca. Kolonoskop to cienka, elastyczna zakończona kamerą, dzięki czemu lekarz ocenia kondycję jelita i odbytnicy.
