Najnowsze analizy naukowców z Orlando, USA wskazują, że jeden na pięciu diabetyków typu 2 nie odczuwa zdrowotnych efektów ćwiczeń fizycznych – mimo że sumiennie je wykonują. Winne mogą być geny.
Badania o których mowa dotyczyły diabetyków typu 2 i wpływu ćwiczeń fizycznych na insulinooporność, poziom HbA1c, utartą tkanki tłuszczowej i przemianę materii w mitochondriach. Wyniki badań zostały opublikowane 20 listopada w magazynie naukowym Endokrynologia i Metabolizm Kliniczny.
Według naukowców, od 15% do 20% osób cierpiących na cukrzycę typu 2 nie reaguje na dobroczynny wpływ ćwiczeń fizycznych, mimo pełnego zaangażowania w ich wykonywanie. Ich glikemia, HbA1c oraz waga pozostaną bez zmian, mimo że ćwiczą zgodnie z zaleceniami lekarzy.
Ćwiczenia fizyczne i cukrzyca – 20% nie odczuwa ich skutków
Doktor Nathalie Stephens, jedna autorek analizy powiedziała, że ‘istnieje grupa chorych, którzy pomimo rygorystycznego wysiłku włożonego w ćwiczenia, nie reagują na nie w pożądany sposób. U tych osób poziom cukru we krwi oraz HbA1c nie poprawiają się, mimo, że stosują się do zaleceń lekarzy i ćwiczą.
Ćwiczenio-oodproność – gen aktywny u cukrzyków
Zjawisko to naukowcy porównują do insilinoodporności, i nazywają ćwiczenio-odpornością. Pojęcie to oznacza, ze organizm takiej osoby ma blokadę, która sprawia że mimo wykonywanych ćwiczeń, nie przynoszą one pozytywnych rezultatów na poziomie komórkowym. Nie należy interpretować ćwiczenio- odporności jako niechęci do aktywności fizycznej i unikania ćwiczeń.
Naukowcy nie potrafią wyjaśnić czemu tak się dzieje, jedna z hipotez którą stawiają, mówi że takie osoby mają genetyczna blokadę. Blokada ta sprawia, że mięśnie szkieletowe nie potrafią właściwie przetwarzać kwasów tłuszczowych i glukozy i maja upośledzoną regulację gospodarki tłuszczowo-cukrowej na poziomie komórek.
Ćwiczenio-odpornośc może dotyczyć wszystkich z nas, ale osoby cierpiące na cukrzyce typu 2 są szczególnie do niej skłonne. Co więcej, osoby z ćwiczenio-odpornością ciężej znoszą wysiłek fizyczny, a odczuwany poziom intensywności ćwiczeń jest dla nich większy, w porównaniu z osobami, które nie cierpią na ten syndrom.
Doktor Lauren M Sparks z tego samego zespołu badaczy mówi, że jeśli ta hipoteza genowa okaże się prawdziwą, to firmy farmaceutyczne mogą w przyszłości opracować leki, które odblokują uszkodzony gen. Dzięki takim specyfikom pacjenci będą mogli korzystać z dobroczynnych właściwości ćwiczeń fizycznych w leczeniu cukrzycy i insulinooporności.
Przebieg eksperymentu
W swoich badaniach naukowcy obserwowali 42 ochotników, kobiety i mężczyzn, przez okres 9 miesięcy. Ochotnicy uczęszczali na rygorystycznie opracowany i monitorowany program ćwiczeń aerobowych, siłowych oraz mieszanych. Okazało się, że u 20% z nich, mimo całkowitego dostosowania się do programu i wykonywania wszystkich ćwiczeń, glikemia oraz metabolizm substratów energetycznych (ATP) w mięśniach nie uległy poprawie.
Poza badaniem przeprowadzonym przez doktor Sparks i doktor Stephens, wiele wcześniejszych badań przeprowadzonych in vitro, na zwierzętach jak i na ludziach również sugerowały, że niektórzy z nas są niewrażliwi na dobroczynne skutki sportu. Wcześniejsze eksperymenty przeprowadzane na większych próbach ludzkich, wskazywały, że odpowiedź organizmu na ćwiczenia fizyczne może być właśnie zakodowana genetycznie.
Jedno z badań wskazuje że, mięśnio-specyficzne microRNA (myomiRs) manifestuje się inaczej u osób dobrze reagujących na ćwiczenia fizyczne, a inaczej u tych, u których organizm nie reaguje na aktywność fizyczną.
Wnioski na przyszłość dla lekarzy i diabetyków
Przyczyny ćwiczenio-odporności nie są do końca znane, jednak lekarze powinni uwzględnić ten czynniki w ocenie skuteczności leczenia. Jeśli więc pacjent nie widzi pozytywnych efektów wykonywanych ćwiczeń, lekarz nie powinien z góry zakładać, że takie osoby ich nie wykonują, gdyż przyczyny mogą leżeć na poziomie genowym. Takie podejście może niszczyć motywację i wiarę we własne siły pacjenta – kluczowe elementy w leczeniu cukrzycy.
Wyniki tych badań nie oznaczają jednak, że pacjenci z cukrzyca typu 2 powinni zrezygnować z aktywności fizycznej. Problem ćwiczenio-odporności dotyczy tylko jednego na 5 pacjentów z cukrzycą typu 2. Ponadto ćwiczenia wpływają pozytywnie nie tylko na glikemię i poziom tkanki tłuszczowej, ale też na inne aspekty naszego zdrowia. Pomagają walczyć z depresja, starzeniem się oraz pozytywnie wpływają na układ krążenia. Tak więc nadal każdy diabetyk powinien włączyć dietę i ćwiczenia do programu leczenia.