Dzieciństwo to okres intensywnego wzrostu mózgu, który charakteryzuje się również wysoką wrażliwością na hormon insulinę, tak samego mózgu jak i całego organizmu. Z tego względu naukowcy są szczególnie zainteresowani wpływem poziomów cukru u młodych diabetyków typu 1 na rozwój mózgu i zdolności poznawczych.
Dotychczasowe badania na myszach wykazały, że hiperglikemia oraz duże wahania cukru, ale nie hipoglikemia, wpływają na rozwój mózgu myszy. Teraz zależało to sprawdzić na ludziach. Ostatnie wyniki badań na największej jak dotąd grupie dzieci, opublikowano w magazynie Diabetic Care 2014 roku.
W badaniu udział wzięło 144 dzieci chorych na cukrzyce typu 1 w wieku od 4 do 10 lat, oraz grupa kontrolna 72 dzieci nie cierpiących na cukrzycę.
Substancja biała mózgu
Badacze sprawdzali jak czynniki takie jak hiperglikemia, czas trwania cukrzycy oraz wiek diagnozy wpływały na rozwój substancji białej mózgu. Substancja biała mózgu odpowiada za uczenie się niektórych umiejętności (gra na pianinie) oraz inteligencję u dzieci w wieku lat 5 do 18. Ponadto substancja biała odpowiada za przesyłanie informacji i koordynacje pracy między różnymi częściami mózgu.
Zmiany w budowie substancji białej
Badania wykonywane za pomocą rezonansu magnetycznego wykazały, że długość trwania choroby, młody wiek diagnozy, a także wysokości HbA1c oraz wahania poziomu cukru zmieniały budowę substancji białej u dzieci, w porównaniu z grupą kontrolną dzieci zdrowych. Nie zanotowano, aby hipoglikemia odnosiła takie skutki.
Przedłużona hiperglikemia (definiowana jako <180dg/dl) a także znaczące wahania poziomów ogrywały ogromny wpływ na zmiany w substancji białej. Z tego powodu też u tych dzieci u których diagnoza nastąpiła wcześniej, zmiany w substancji białej były większe. Naukowcy podejrzewają, że wiąże się to z trudnościami kontroli glikemii u małych dzieci i wynikające z tego duże wahania cukrów i przedłużone hiperglikemie.
Ale co ważn,e zmiany w substancji białej nie wynikały jedynie z podwyższonego HbA1c i hiperglikemii. Naukowcy podejrzewają, że inne czynniki, takie jak niewystarczająca ilość insuliny w organizmie, czy niski poziom peptydu C wglądem poziomu glukozy (insuliny syntetyczne nie zawierają peptydu C) również mają wpływ na zmiany w substancji białej.
Zmiany funkcji poznawczych
W rezultacie badacze zanotowali, że zmiany w substancji białej u dzieci z cukrzycą typu 1 przełożyły się na niewielkie, ale zauważalne zmiany w szybkości przetwarzania informacji, inteligencji oraz zdolnościach wizulano –przestyrzenych. Umiejętność podejmowania decyzji oraz pamięć do szczegółów u dzieci z cukrzycą typu 1 w porównaniu z grupą kontrolną dzieci zdrowych też uległa pogorszeniu.
Hipoglikemia bezpieczniejsza niż hiperglikemia?
Ze względu na większą wrażliwość na insulinę, dzieci są szczególnie narażone na epizody hipoglikemii. Z tego względu wielu lekarzy pediatrów i diabetologów doradza rodzicom aby utrzymywali poziomy cukru powyżej norm, unikając niedocukrzeń, które moga prowadzić do utray przytomności i śpiączki.
W świetle powyższych wyników, być może należy zweryfikować takie zalecenia. Powyższe wyniki (oraz wcześniejsze badania) wykazały, że niewielka hipoglikemia nie oddziaływanie negatywnie na substancję białą, o ile nie prowadzi do utraty przytomności, drgawek czy śpiączki. To hiperglikemia i duże skoki w poziomach cukry mają negatywny skutek.
Dzieci z cukrzycą odnoszą sukcesy w życiu
Warto pamiętać jednak, że takie wyniki nie determinują, czy dziecko z cukrzycą typu 1 będzie odnosić sukcesy w życiu, czy nie. Rozwój mózgu to skomplikowany proces, na który wpływa wiele czynników i każde dziecko rozwija się indywidualnie.
Co więcej, praktyka i codzienna obserwacja wykazuje, że wiele osób z cukrzycą typu 1 z powodzeniem zdobywa dobrej jakości wykształcenie, zasiada w zarządach dużych firm lub odnosi sukcesy w sztuce i rozrywce. Tak więc nie ma dowodów praktycznych, aby dzieci z cukrzycą typu 1 gorzej radziły sobie w życiu.
Źródło: http://care.diabetesjournals.org.