Humalog pen z insuliną szybkodziałającą

Insuliny szybko działające i krótko działające (insulina bolusowa)

Humalog pen z insuliną szybkodziałającą
Humalog to szybkodziałający analog insuliny ludzkiej

Insuliny krótkodziałające i szybkodziałające analogi insulin stosujemy, aby obniżyć poziom cukru we krwi, który wzrasta po posiłku. Są one stosowane zarówno w cukrzycy typu 1 jak i 2 – u dorosłych i dzieci. Mogą być podawane zarówno w postaci wstrzyknięć, jak i poprzez pompę insulinową.

Dostępne w Polsce insuliny posiłkowe

Analogi szybkodziałające różnią się od preparatów insuliny krótkodziałającej tym, że zaczynają działać szybciej, natomiast efekt ich działania utrzymuje się krócej.

Dostępne w Polsce preparaty oraz różnice pomiędzy nimi przedstawiono w poniższej tabeli.

Nazwa międzynarodowaPreparaty handloweTyp działaniaCzas działania
(początek-koniec)
Szczyt działaniaStopień odpłatnościPrzybliżony koszt za 1 opakowanie (5 wkładów po 3 ml)
Insulina aspartNovoRapid Penfillanalog szybko działający10min-5h1h-2hRyczałt42 zł
Insulina GlulizynowaApidra, Apidra SoloStaranalog szybko działający10min-5h1h-2hRyczałt33 zł
Insulina LisproHumaloganalog szybko działający15 min-5h1h-2hRyczałt40 zł
Insulina neutralna ludzkaActrapid penfill,Polhumin R, Humulin R, Gensulin R, Insuman Rapidinsulina krótko działająca30min-8h2h-5hRyczałt4-10 zł

Jedną z najważniejszych praktycznych różnic w stosowaniu tych preparatów jest to, że analogi mogą być stosowane tuż przed posiłkiem (5-10 min), w czasie posiłku lub nawet krótko po nim, natomiast insulina ludzka krótkodziałająca powinna być podana 15- 30 min przed posiłkiem.

Oba rodzaje insulin mogą być stosowane w postaci terapii 2 wstrzyknięciami lub intensywnej insulinoterapii (4 wstrzyknięcia i więcej).

Intensywna insulinoterapia

Ten schemat podawania insuliny najczęściej opiera się na 4 wstrzyknięciach (lub więcej), dokładniej:

  • raz na dobę podawana jest insulina długodziałająca (tzw. bazowa) i dodatkowo
  • 1 -3 razy dziennie do posiłków podawany jest analog insuliny szybkodziałający lub insulina krótko działająca.

Czynnościowa insulinoterapia czy też intensywna insulinoterapia jest najlepszym rozwiązaniem u cukrzyków, dla których stosowanie 4 wstrzyknięć na dobę nie jest problemem – osób młodych i w średnim wieku. Ten sposób stosowania insuliny bardziej odwzorowuje sposób wydzielania insuliny do krwi u osób zdrowych. Czynnościowa insulinoterapia jest dobrym sposobem leczenia zarówno dla chorych na cukrzycę typu 1 jak i cukrzycę typu 2 (wymagających podawania insuliny).

Mieszanki insulinowe

Oba rodzaje insulin posiłkowych mogą być stosowane w terapii polegającej na 2 wstrzyknięciach insuliny. Wówczas najczęściej w jednym wstrzyknięciu mamy połączenie:

  • analogu szybkodziałającego z zawiesiną protaminową tego analogu (czyli wolnodziałającą wersją) lub
  • insuliny krótko działającej z insuliną średnio lub długo działającą.

Leczenie mieszankami insulinowymi jest zwykle preferowane u osób starszych, ponieważ często są to osoby mniej sprawne, które wolą wykonywać dwa wstrzyknięcia w ciągu doby. Jednak warunkiem stosowania tego rodzaju insulinoterapii są stałe pory posiłków i regularny tryb życia.

Wadą tej metody jest fakt, że nie naśladujemy ona fizjologicznego wydzielania insuliny i nie pozwala na utrzymywanie idealnego wyrównania cukrzycy.

Zalety i wady szybko działających analogów

Podsumowując, insuliny analogowe o szybkim początku działania stanowią dobrą alternatywę dla insuliny ludzkiej krótkodziałającej. Zapewniają one nam nieco lepszą kontrolę glikemii poposiłkowej oraz pozwalają na większą swobodę, w przypadku gdy spożywamy posiłki i przekąski w bardziej nieregularny sposób.

Gdy wybieramy ten rodzaj insulin posiłkowych możemy spożywać tylko 3 posiłki dziennie. Choć początkowo uważano, że insuliny te będą rzadziej wywoływały uczulenia, takie przypadki również były opisywane.

Insulina krótkodziałająca (neutralna, ludzka)

Ten rodzaj insuliny ma budowę taką, jak ta produkowana przez ludzką trzustkę. Insulina zaczyna swoje działanie z pewnym opóźnieniem, stąd powinna być stosowana 15-30 min przed posiłkiem.

Najczęściej stosowana jest 3 razy dziennie przed głównymi posiłkami (przed śniadaniem, obiadem i kolacją).

Insulina działa dłużej niż szybko działające analogi, stąd gdy ją stosujemy mamy większe ryzyko niedocukrzeń – przykładowo w godzinach nocnych lub o poranku (wynika to z tego, iż insulina działa do 8 godzin, natomiast w nocy nie spożywamy dodatkowych pokarmów). Aby temu zapobiec należy spożywać 6 posiłków na dobę (śniadanie, drugie śniadanie, obiad, podwieczorek, kolację, drugą kolację).

Ten rodzaj insuliny również może być stosowany w pompie insulinowej, jednak preferuje się raczej opisane powyżej analogi insulinowe.

Cena

W związku z często długim czasem stosowania insuliny (a w przypadku cukrzycy typu 1 przez całe życie!), przy wyborze preparatu insuliny krótko działającej warto przyjrzeć się kosztom związanym z tego rodzaju terapią. Niższe koszty terapii wiążą się ze stosowaniem insuliny ludzkiej – szczegóły przedstawiono w powyższej tabeli.

Insuliny szybkodziałające umożliwiają uzyskanie lepszego wyrównania glikemii oraz niosą za sobą mniejsze ryzyko przybierania na wadze. Dlatego też, o ile nas stać, lepiej wybrać insuliny szybkodziałające.

Insuliny posiłkowe w ciąży

U kobiet w ciąży możliwe jest zastosowanie do posiłku zarówno analogu szybko działającego, jak i insuliny ludzkiej krótkodziałającej.

Insuliny posiłkowe a masa ciała – jaką insulinę wybrać przy tendencji do nadwagi?

Analogi insulinowe są pod tym względem bardziej korzystne. Przeprowadzone badania wskazują, że insuliny te nie tylko nie powodują wzrostu masy ciała, ale i mogą powodować jej obniżenie. Prócz tego mogą one wpływać na obniżenie wysokich wartości ciśnienia tętniczego, które często współistnieje u osób z nadwagą i otyłością.

Autor: lek. Grzegorz Sławiński