Badacze z wydziału biologii komórek macierzystych i medycyny regeneracyjnej instytutu Stanforda zaprezentowali nową technikę przeszczepu hematopoetycznych komórek macierzystych, która może wyleczyć cukrzycę typu 1. HSC (ang. Hematopoietic Stem Cell) to komórki, z których rozwijają się komórki krwi oraz komórki układu odpornościowego.
Okazuje się, że metoda mogłaby być bardzo pomocna w leczeniu chorób autoimmunologicznych, czyli takich w których własny układ odpornościowy chorego pomyłkowo atakuje zdrowe komórki. Cukrzyca typu 1, stwardnienie rozsiane, nowotwory układu krwiotwórczego, niedokrwistość czy toczeń to tylko kilka przykładów takich chorób.
- Przeczytaj więcej: przyczyny cukrzycy typu 1
Reset układu odpornościowego
Przeszczep HSC polega na usunięciu 99% komórek macierzystych pacjenta i zastąpieniu ich komórkami macierzystymi szpiku kostnego zdrowego dawcy, którego układ odpornościowy działa właściwie. Zabieg ten umożliwia „zresetowanie” układu odpornościowego osoby chorej. Jednakże, aby zabieg działał, uprzednio pacjent musi zostać pozbawiony własnego, źle funkcjonującego systemu odpornościowego. Można w tym celu wykorzystać chemio i/lub radioterapię. Nie jest to bezpieczne rozwiązanie, istnieje spore ryzyko. Jest to proces bardzo toksyczny, nawet może zakończyć się zgonem pacjenta z powodu najlżejszej infekcji. Skutki uboczne to bezpłodność, uszkodzenie wątroby a nawet śmierć.
Więcej na temat komórek macierzystych i cukrzycy typu 1:
44 miliony dolarów na dalsze badania nad komórkami macierzystymi
Mezenchymalne komórki macierzyste MSC blokują układ odpornościowy i leczą cukrzycę
Samo-oczyszczanie układu odpornościowego
Nowa technika ma za zadanie zachęcić własny organizm do konsumpcji wadliwych komórek macierzystych. Naukowcy zastosowali dwa rodzaje protein, które ‘przyklejają się’ do komórek, które funkcjonują wadliwie i w ten sposób wskazują, które komórki układ odpornościowy ma niszczyć. W ten sposób własne makrofagi – komórki zajmujące się oczyszczaniem organizmu – pozbywają się szkodliwego materiału biologicznego. Badania przeprowadzone na myszach pokazują, że nowo opracowana technika jest bardzo efektywna.
Kiedy organizm już pozbędzie się własnych, źle działających komórek, wtedy można przeprowadzić przeszczep zdrowych komórek macierzystych, z których powstanie nowy układ odpornościowy. Ten zdrowy układ odpornościowy nie będzie już atakował trzustki, czy innych organów, a nawet narządów po przeszczepie.
Taka metoda ma szanse na całkowicie wyleczenie cukrzy typu 1, jak również innych chorób autoimmunologicznych, i niesie za sobą niewielkie ryzyko powikłań i skutków ubocznych.
Cukrzyca typu 1, rak i przeszczepy
Jeśli ta metoda uzyska pozytywne wyniki w badaniach z udziałem ludzi, to zmniejszy ryzyko śmierci z powodu przeszczepu z 20% do bliskiego zeru. ,,Kiedy to osiągniemy, wejdziemy w zupełnie nową erę leczenia chorób i medycyny regeneracyjnej” powiedział dr Irving Weissman, profesor patolog i kierownik instytutu Stanforda.
To ukierunkowana metoda kondycjonowania organizmu wykorzystuje tylko czynniki biologiczne, i ma realne szanse przekształcić obecną praktykę przeszczepu komórek macierzystych i umożliwić jego wykorzystywanie w szerszym gronie pacjentów. Można śmiało stwierdzić, że nie ma praktycznie żadnego typu choroby czy przeszczepu organów, na który owe badania nie miałyby wpływu.
Źródło: HSC transplantation without chemotherapy shows promise