Wiadomości

Po co używa się żelu do USG?

Sonographer holding ultrasound machine probe with gel in clinic, closeup

Żel do USG należy do standardowego wyposażenia gabinetu ginekologicznego. Choć diagnostykę z wykorzystaniem ultrasonografu można wykonać bez tego preparatu, to jego zastosowanie ma znaczenie nie tylko dla komfortu badanej pacjentki, ale również dla jakości uzyskiwanego obrazu.

Czym jest żel do USG?

Żel do badania USG to produkt medyczny, który wykorzystywany jest w gabinecie ginekologicznym do diagnostyki przez powłoki skórne oraz przez pochwę i odbyt.

Preparaty produkowane współcześnie nie drażnią skóry, dzięki składowi na bazie wody. Są wolne od aldehydu mrówkowego, który wywołuje zmiany alergiczne, pieczenie i przesuszenie skóry oraz barwników mogących trwale zabrudzić odzież pacjentki. Większość żeli nie zawiera też soli, która poza działaniem drażniącym na skórę i błony śluzowe może również doprowadzić do uszkodzenia głowicy aparatu USG.

Szczególnie popularne są żele o gęstej konsystencji. Dzięki niej nie wysychają zbyt szybko ani też nie spływają ze skóry czy błon śluzowych, co ma znaczenie dla komfortu pacjentki podczas wykonywania badania.

Mimo że żele do USG mają właściwości hipoalergiczne, to u niektórych kobiet mogą wywołać podrażnienie skóry na skutek oddziaływania substancji konserwujących. Właśnie dlatego przed rozpoczęciem diagnostyki należy przeprowadzić wywiad z pacjentką pod kątem nadwrażliwości na składniki preparatu. Są to sporadyczne przypadki, niemniej dla komfortu badanych kobiet lekarz powinien uwzględnić taką ewentualność i wykluczyć możliwe do wystąpienia skutki uboczne. Z podobnych względów nie należy aplikować preparatu na zmienioną chorobowo tkankę – może bowiem nasilić stany zapalne oraz wywołać pieczenie i świąd.

Czy zastosowanie żelu do badania USG jest konieczne?

Żel do badania USG nie jest produktem niezbędnym. Lekarz może wykonać badanie ultrasonograficzne bez jego wykorzystania, dzięki nawilżanej osłonce głowicy ultrasonografu. Jednak zastosowanie preparatu znacząco wpływa na komfort pacjentki oraz jakość samej diagnostyki.

Substancja jest aplikowana bezpośrednio na ciało w przypadku badania przez powłoki skórne, natomiast w przypadku badania transwaginalnego lub przez odbytnicę – na głowicę urządzenia. Aparatura emituje fale dźwiękowe o częstotliwości 2–50 MHz. Przenikają one przez zewnętrzne tkanki i odbijają od tych, zlokalizowanych głębiej (na poziomie około 4–6 cm). Następnie wracają w formie „echa” do głowicy USG i dalej zostają przekazane do urządzenia, gdzie dane są przetwarzane i prezentowane w formie obrazu na monitorze.

Zastosowanie żelu sprawia, że fale dźwiękowe się nie rozpraszają, ale również poprawia się ich transmisja w głąb organizmu. Dzięki temu obraz uzyskany na monitorze aparatury jest wyraźny do tego stopnia, że umożliwia precyzyjną ocenę wyglądu, kształtu oraz struktury organów wewnętrznych i to bez konieczności sięgania po inwazyjne metody chirurgiczne czy stosowania kontrastu. Ma to niebagatelne znaczenie dla stawiania trafnej diagnozy i doboru na jej podstawie właściwych metod terapeutycznych.

Kiedy stosuje się żel do badania USG?

Żel do USG stosuje się standardowo przy badaniach ginekologicznych oraz uroginekologicznych, a także w analizie kondycji organów wewnętrznych (innych niż płciowe), a nawet na potrzeby diagnostyki ortopedycznej czy neurologicznej. Jest to jedno z najpopularniejszych badań diagnostyki obrazowej.

Dzięki zastosowaniu żelu do USG ruch głowicy po skórze czy błonach śluzowych jest płynny – nie powoduje uczucia ciągnięcia ani też nie podrażnia tkanek. Warstwa preparatu, jaka powstaje pomiędzy głowicą ultrasonografu a powierzchnią ciała, zapobiega powstawaniu pęcherzyków powietrza w miejscu styku, co mogłoby negatywnie wpłynąć na jakość uzyskiwanego obrazu.

Gdzie kupić żel do USG?

Żel do USG ma ogromne znaczenie dla jakości przeprowadzanej diagnostyki. Na efekty badania wpływa także jakość zastosowanego preparatu, który powinien zawierać polimery sprzęgające emitowane fale dźwiękowe (np. karbomer). Właśnie dlatego warto kupować żel do USG bezpośrednio od dystrybutora produktów przeznaczonych dla gabinetów ginekologicznych. Daje to gwarancję, że preparat pozwoli uzyskiwać wysokiej jakości obraz podczas badania, a pacjentki w czasie jego trwania będą czuły się komfortowo. To szczególnie istotne wziąwszy pod uwagę, jak wiele kobiet rezygnuje z regularnej diagnostyki w obawie przed bólem.


Źródła:

  1. J. Grabska-Chrząstowska, Ultrasonografia, https://home.agh.edu.pl/~asior/stud/doc/ULTRASONOGRAFIA_20.pdf, dostęp: 3.01.2022 r.
  2. red. P. E.S. Palmer, Diagnostyka ultrasonograficzna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997.