Dieta niskowęglowodanowa czy tez dieta low carb jest bardzo korzystna dla większości diabetyków, niezależnie od typu cukrzycy. Skutecznie obniża ona bowiem poziom glukozy we krwi, jak i pomaga zrzucić zbędne kilogramy.
Nawet jeśli początkowo stosowanie takiej diety wydaje się trudne, nie warto jej odrzucać, ponieważ dobrze stosowana, może być stanowić stały element zdrowego stylu życia w cukrzycy.
Korzyści diety niskowęglowodanowej w cukrzycy
Badania naukowe wykazały, że dieta niskowęglowodanowa pozytywnie wpływa na:
- Utratę masy ciała
- Lepszy poziom cholesterolu
- Niższe ciśnienie krwi
- Niższy poziom cukru we krwi – w tym niższe HbA1c
Dzięki temu w wielu przypadkach cukrzycy dieta niskowęglowodanowa pozwala zmniejszyć zależność od leków przeciwcukrzycowych (lub stosować je w mniejszych dawkach).
Poprzez zmniejszenie stężenia glukozy we krwi, dieta niskowęglowodanowa generuje również szereg dodatkowych korzyści:
- Będąc na takiej diecie mamy więcej energii i jaśniejszy umysł, lepiej przyswajamy się informacje
- Zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy
Czym jest dieta niskowęglowodanowa?
Nie istnieje jedna, formalna definicja, określająca co dokładnie powinna zawierać dieta niskowęglowodanowa. Poniższe wyznaczniki dają ogólną definicję takich diet:
- Spożycie poniżej 200 g węglowodanów dziennie – ograniczenie węglowodanów w diecie
- Spożycie poniżej 150g węglowodanów dziennie – dieta niskowęglowodanowa (ang. low carb)
- Spożycie poniżej 50 g węglowodanów dziennie – dieta bardzo niskowęglowodanowa.
Rodzaje diet o niskiej zawartości węglowodanów
Dieta niskowęglowodanowa to bardzo szerokie pojące, w ramach którego istnieje wiele różnych szczegółowych diet i zaleceń żywieniowych. Mogą to być diety bardzo ubogie w węglowodany, ale na przykład bogate w tłuszcze (tak zwane: low carb high fat, czuli LCHF). Można tu wymienić dietę Atkinsa, czy dietę Kwaśniewskiego.
Innym, popularnym rodzajem diety niskowęglowodanowej jest też dieta bogata w białka, a nie tłuszcze. Tu przykładem może być popularna dieta Ducana.
Dieta oparta na surowym pożywieniu i dieta Paleo mają również niską zawartość węglowodanów.
W rzeczywistości większość zdrowych diet jest oparta albo na niskiej lub obniżonej zawartości węglowodanów, albo można ją łatwo przystosować, aby stały się niskowęglowodanowe. Diety niskokaloryczne są przeważnie dietami niskowęglowodanowymi. również dieta śródziemnomorska może być łatwo zmieniona w wersję niskowęglowodanową.
Dieta ketogeniczna należy do diet wyjątkowo niskowęglowodanowych. Została tak zaprojektowana, aby wprowadzić ciało w stan ketozy, w którym organizm rozbija zmagazynowany tłuszcz (oraz, w razie potrzeby, białka) na energię.
Kto powinien korzystać z diety niskowęglowodanowej ?
Dieta o niskiej zawartości węglowodanów jest szczególnie dobrym wyborem dla diabetyków oraz osób, które chcą schudnąć.
Jest bardzo zalecana szczególnie osobom z cukrzycą typu 2, bo jej stosowanie daje szansę na leczenie choroby z mniejszym uzależnieniem od leków, a tym samym zmniejsza narażenie na skutki uboczne ich zażywania. Podobnie jest też w przypadku cukrzycy typu MODY.
Dieta niskowęglowodanowa jest też skuteczną metodą kontroli cukrzycy typu 1 oraz cukrzycy typu LADA, gdyż niweluje hiperglikemię poposiłkową oraz ułatwia ogólne wyrównanie cukrzycy.
Nie jest jednak zalecana w przypadku cukrzycy ciążowej.
Przed rozpoczęciem diety niskowęglowodanowej
Pamiętaj, że jeżeli przejście na ten rodzaj diety wymagałoby radykalnych zmian w Twojej obecnej diecie, warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem. Ustali on, jaki poziom ograniczenia węglowodanów byłby dla ciebie odpowiedni.
Osoby zażywające takie leki jak sulfonylomocznik, glinidy czy insulinę powinny zwrócić szczególną uwagę na ryzyko hipoglikemii, które występuje w wyniku niższego spożycia węglowodanów. Jeśli węglowodany i dawka leków są zmniejszane stopniowo, wówczas ryzyko wystąpienia hipoglikemii jest małe i łatwiej będzie Ci kontrolować cukrzycę.
Jak NIE przestrzegać diety niskowęglowodanowej?
Są rzeczy, które nie służą diecie niskowęglowodanowej. Oto kilka ważnych kwestii, na które trzeba zwrócić uwagę:
- Nie ograniczaj spożycia warzyw
- Nie spożywaj żywności przetworzonej
- Nie próbuj całkowicie wyeliminować węglowodanów z diety
Niskie spożycie warzyw jest związane z szeregiem długoterminowych problemów zdrowotnych i dlatego ważne jest, aby nie zmniejszać porcji spożywanych warzyw. Warzywa powinny stanowić przynajmniej połowę każdego posiłku.
Przetworzonej żywności najlepiej w ogóle unikać, a zwłaszcza przetworzonego mięsa, takiego jak paczkowane kiełbasy i szynki. Ich spożywanie jest związane z większym ryzykiem chorób serca i raka jelita grubego.
Jak przestrzegać diety niskowęglowodanowej?
Jeśli będziemy stosować dietę niskowęglowodanowa w niewłaściwy sposób, to może ona nam zaszkodzić. Poniższe wskazówki pomogą nam uniknąć pułapek:
- Warzywa powinny stanowić dużą część Twojej diety
- Jedz tłuszcz z naturalnych źródeł, takich jak z nieprzetworzone mięsa, nabiał i orzechy
- Spożywaj umiarkowane ilości dobrej jakości białka
- Znajdź zdrowsze alternatywy dla warzyw skrobiowych (zobacz niżej)
- Jedz sosy i dressingi domowej roboty, a nie te kupne, przetworzone
- Użyj glukometru, jako przewodnika służącego określeniu, jaka zawartość węglowodanów w diecie będzie dla Ciebie odpowiednia
Jeśli spożycie węglowodanów jest redukowane zbyt szybko, mogą Ci doskwierać skutki uboczne. Stopniowe ograniczenie węglowodanów pomoże Ci uniknąć skutków ubocznych.
Alternatywy dla produktów skrobiowych
Produkty bogate w skrobię, takie jak chleb, makaron, ryż i ziemniaki są powszechne w diecie wielu z nas, ale jest to również żywność, która najszybciej podnosi poziom cukru we krwi i to do wysokiego poziomu.
Prostym sposobem na zmniejszenie ilości węglowodanów w diecie jest zastąpienie niektórych z tych skrobi, produktami niskowęglowodanowymi. Ale nawet w przypadku tych zamienników należy spożywać niewielkie ich porcje.
Oto przykłady inspiracji:
Produkty skrobiowe | Zamienniki niskowęglowodanowe |
Ryż | Komosa ryżowa czyli kasza quinoa Kasza gryczanaSoczewica |
Ziemniaki | Słodkie ziemniaki SelerMarchew |
Mąka pszenna | Mąka migdałowa |
Wielką zaletą alternatywy, którą stanowią produkty o niższej zawartości węglowodanów jest to, że zazwyczaj zawierają większe ilości błonnika, witamin i minerałów.
Osoby, którzy przeszły na dietę niskowęglowodanową poprzez zmniejszenie uzależnienia od produktów skrobiowych, w naturalny sposób zwiększają spożycie warzyw. Zwiększenie spożycia warzyw doskonale wpływa na stan zdrowia, utratę masy ciała i lepszą kontrolę stężenia glukozy we krwi.
Wady diet o niskiej zawartości węglowodanów
Jeśli spożycie węglowodanów jest zredukowane zbyt szybko, mogą wystąpić następujące przejściowe działania niepożądane:
- Zaparcia
- Bóle głowy
- Skurcze mięśni
- Zmęczenie
W większości przypadków objawy te powinny ustąpić po kilku tygodniach. Jeśli tak się nie dzieje, warto porozmawiać z lekarzem.
Czym jest dieta niskowęglowodanowa?
Węglowodany, inaczej nazywane cukrami, są nieodłączną częścią diety, można jednak skutecznie je ograniczyć. Teraz jest to wyjątkowo proste, w końcu wszystkie niezbędne informacje mamy na wyciągnięcie ręki. Wystarczy włączyć przeglądarkę, żeby łatwo odnaleźć odpowiedzi na interesujące nas zagadnienia. Internet jest dużym ułatwieniem, skutecznie ogranicza czas poszukiwań rozwiązań nurtujących nas pytań. Jeszcze nie tak dawno temu trzeba by było godzinami siedzieć przy książkach, bez pewności, że wzięliśmy pod lupę odpowiedni egzemplarz. Dlaczego by nie wykorzystać powierzonych nam udogodnień?
Dieta niskowęglowodanowa wpływa korzystnie na zdrowie cukrzyków, obniża poziom glukozy we krwi i pomaga w zrzuceniu wagi. Odpowiednio stosowana pozytywnie wpływa na jakość życia chorego, poprzez:
● Zmniejszenie masy ciała
● Polepszenie poziomu cholesterolu
● Obniżenie ciśnienia krwi
● Ustabilizowanie poziomu cukru w organizmie
Umożliwia to ograniczenie stosowania leków przeciwcukrzycowych, daje dodatkową energię, dzięki czemu myśli są bardziej przejrzyste oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy, która jak każda inna choroba prowadzi do dużego uszkodzenia organizmu. Ignorowanie objawów i niewłaściwa dieta może skutkować kwasicą ketonową, która zagraża nawet życiu diabetyka. Jej objawy na pierwszy rzut oka wydają się błahe. Bóle brzucha, nudności, wymioty, zmęczenie, nadmierne zmęczenie oraz częste oddawanie moczu.
Dieta niskowęglowodanowa, inaczej zwana low carb, dzieli się na:
1) Ograniczenie węglowodanów w diecie – 200 g węglowodanów dziennie
2) Dieta niskowęglowodanowa – 150 g węglowodanów dziennie
3) Dieta bardzo niskowęglowodanowa – 50 g węglowodanów dziennie
Produkty niskowęglowodanowe, co wybrać?
Bardzo dobrze znane są takie produkty jak ryż, ziemniaki czy mąka pszenna. Niestety są to produkty, które zawierają w sobie dużo węglowodanów, co jest szkodliwe dla każdego cukrzyka.
Czym je zastąpić, jakie są produkty niskowęglowodanowe?
Zamiast ryżu dobrze sprawdza się kasza gryczana czy komosa ryżowa. Można użyć również soczewicy. Zwykłe ziemniaki można zamienić na słodkie, marchewka lub seler też sprawdzą się dobrze jako dodatek do dania. Jeśli chodzi o wypieki, mąkę pszenną można zamienić na migdałową, która jest doskonałym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Mało węglowodanów zawierają również takie produkty jak:
● Ryby
● Mięso
● Warzywa (sałata, ogórki, pomidory, brokuły, brukselka, kalafior i szparagi)
● Orzechy
● Awokado
Przykładowym obiadem dobrym dla diabetyka jest łosoś pieczony. Potrzebne będą:
4 filety z łososia
szczypta mielonego pieprzu
2 łyżki oliwy z oliwek
szczypta soli
Sposób przygotowania:
Patelnię rozgrzać, za pomocą oliwy z oliwek. Doprawiamy solą i pieprzem, w ilościach odpowiadających naszym gustom. Obsmażamy z każdej strony do zarumienienia. Przekładamy gotową rybę na talerz i łyżeczką zdejmujemy skórkę. Smaku dodadzą pomidorki koktajlowe i sałatka z cebulą i ogórkiem. Intensywność potrawy podkreśli świeżo wyciśnięty sok z cytryny.
Zwiększenie ilości spożywanych warzyw w diecie jest bardzo ważne. Zawierają one błonnik, witaminy i minerały, które skutecznie obniżają poziom glukozy we krwi i korzystnie wpływają na zdrowie.
Dieta niskowęglowodanowa – zasady
1) Warzywa to podstawa diety
2) Tłuszcz pochodzenia naturalnego – nieprzetworzone produkty
3) Glukometr pomocą w określaniu ilości węglowodanów
Nie należy całkowicie usunąć węglowodanów z diety, ponieważ są one niezbędne dla prawidłowej pracy serca i jelita grubego. Warto ograniczyć przetworzone produkty do minimum, ponieważ nie wpływają korzystnie na zdrowie. Zbyt szybkie ograniczenie spożycia węglowodanów może prowadzić do wystąpienia skutków ubocznych takich jak:
● Zaparcia
● Bóle głowy
● Skurcze mięśni
● Zmęczenie
Dla kogo jest dieta niskowęglowodanowa?
Dieta niskowęglowodanowa ma dobry wpływ na diabetyków oraz osoby usiłujące schudnąć. Nie jest zalecana jedynie przy cukrzycy ciążowej, która po narodzinach dziecka ustępuje.