Emocje z pewnością wpływają na wiele aspektów naszego życia w tym na nasze nawyki żywieniowe. Obecnie wiemy na ten temat coraz więcej, m.in. dzięki prężnie rozwijającej się psychodietetyce. Świadomość tego w jaki sposób emocje wpływają na to co jemy może przydać się każdemu z nas w życiu codziennym.
Emocje z pewnością wpływają na wiele aspektów naszego życia w tym na nasze nawyki żywieniowe. Obecnie wiemy na ten temat coraz więcej, m.in. dzięki prężnie rozwijającej się psychodietetyce. Świadomość tego w jaki sposób emocje wpływają na to co jemy może przydać się każdemu z nas w życiu codziennym.
FUNKCJE ŻYWIENIA
Zacznijmy od przedstawienia funkcji jakie spełnia żywienie w naszym życiu. Pierwszą jaka nasuwa się na myśl jest po prostu funkcja fizjologiczna, czyli dostarczanie składników odżywczych niezbędnych do życia. Kolejna funkcja to funkcja społeczna. Określony sposób żywienia może być oznaką prestiżu oraz pozycji społecznej. O żywieniu w kontekście społecznym mówimy również jeśli chodzi o wszelkie prezenty w postaci jedzenia, mody żywieniowe czy wspólne posiłki w gronie rodziny i znajomych. Żywienie spełnia również funkcję hedoniczną czyli najprościej mówiąc dostarcza nam doznań sensorycznych, jest dla nas źródłem przyjemności. Żywienie spełnia również funkcje kulturową – każda kultura posiada określone wzorce żywieniowe. Na koniec przechodzimy do sedna, czyli funkcji psychologicznej. Jedzenie może być dla nas „lekiem” na smutek, stres, a także formą nagrody gdy osiągamy sukces, chcemy coś świętować.
CZYM RÓŻNI SIĘ GŁÓD EMOCJONALNY OD FIZJOLOGICZNEGO?
Mówiąc o emocjach i jedzeniu musimy rozróżnić dwa pojęcia – głód fizjologiczny oraz emocjonalny. Choć część z nas może myśleć „jak to, przecież głód to głód” to tak naprawdę głód dzieli się nie tylko na mały i duży. Sprawdźmy jak odróżnić czy mamy do czynienia z głodem fizjologicznym czy emocjonalnym.
Czym charakteryzuje się głód fizyczny?
- Narasta stopniowo
- W momencie gdy się pojawi nie jesteśmy wybredni – chcemy zjeść niemal cokolwiek by uciszyć głód
- Jego zaspokojenie wiąże się z uczuciem sytości i nie pozostawia poczucia winy
Czym charakteryzuje się głód emocjonalny?
- Pojawia się nagle
- Stwarza potrzebę zjedzenia konkretnego produktu
- Wiąże się z potrzebą natychmiastowego zaspokojenia głodu za pomocą produktów, które poprawią nasz nastrój (np. czekolada, lody)
- Jego zaspokojenie nie kończy się uczuciem sytości a zamiast niego pojawiają się wyrzuty sumienia
- Momentem zaspokojenia głodu emocjonalnego nie jest uczucie sytości lecz zmiana nastroju
Na pierwszy rzut oka łatwo jest rozróżnić głód fizyczny od emocjonalnego. Niestety w praktyce nie zawsze jest to tak proste. Pomocna może okazać się wizyta u dietetyka a najlepiej psychodietetyka, który pomoże nam rozwiązać problem z głodem emocjonalnym.
JAK EMOCJE WPŁYWAJĄ NA TO CO I ILE JEMY?
Różne emocje mogą prowadzić zarówno do spożywania nadmiernej lub niedostatecznej ilości żywości. Jest to sprawa bardzo indywidualna dlatego niektóre osoby „zajadają” stres a inne w sytuacjach stresowych nie mogą przełknąć absolutnie niczego. Mówiąc o wpływie emocji na jedzenie mówimy o „jedzeniu zgodnym z emocjami”. Oznacza to, że pod wpływem określonych emocji wybieramy konkretne produkty. Odmienna kwestia to „jedzenie regulujące emocje”, którego celem jest poprawa nastroju. O tego typu zjawisku mówimy, np. gdy sięgamy po coś słodkiego by poczuć się lepiej. Niestety istnieją dowody na to, że posiłki, które spożywamy pod wpływem emocji są większe objętościowo. Dotyczy to zarówno emocji pozytywnych jak i negatywnych. Co więcej najczęściej są to produkty o niskiej wartości odżywczej, np. słodycze, lody, słone przekąski. W związku z tym musimy być świadomi tego jak emocje wpływają na nasze żywienie, ponieważ może być to prosta droga do nadmiernej masy ciała a dalej pogorszenia stanu zdrowia i narażenia się na wiele chorób (m.in. cukrzycę typu II, choroby układu krążenia). Wyniki badań pokazują, że środowisko oraz czynniki psychologiczne mogą mieć większy wpływ na rozwój chorób dietozależnych w porównaniu z czynnikami genetycznymi czy metabolicznymi.
