System ciągłego monitorowania glikemii sprawdza poziom cukru we krwi w sposób stany przez całą dobę. Składa się z sensor, który jest przymocowany do ciała, oraz odbiornika. Sensor wysyła dane do odbiornika bezprzewodowo.
CGM zbiera ogromna ilość danych o tym jak zachowują się nasze poziomy w ciągu dnia, dzięki temu pozwala lepiej zrozumieć co i w jaki sposób wpływa na naszą glikemię.
Jest on wykorzystywany w kontroli i leczeniu cukrzycy typu 1 ale może być stosowany również w cukrzycy typu 2 i innych typach cukrzycy.
Z czego składa się system ciągłego monitorowania glikemii CGM?
System do stałego monitoringu glukozy we krwi, tzw. CGM składa się z:
- sensora, umieszczanego pod skórą,
- czujnika, który jest połączony z sensorem, ale znajduje się na zewnątrz ciała i jest mocowany za pomocą łatki dołączonej do zestawu
- odbiornika, który na wyświetlaczu pokazuje odczyty glukozy (czasami wyniki przesyłane są bezpośrednio do pompy insulinowej, w przypadku systemów współpracujących ze sobą). Dzięki przyciskom można łatwo przejrzeć zgromadzone już dane.
- aplikatora czujnika, który pozwala na zamocowanie aplikatora prawidłowo pod skórą.
Sensor
Sensor to urządzenie mierzące poziom cukru we krwi w sposób ciągły. Ciągły, czyli sprawdzany w czasie rzeczywistym, wielokrotnie w ciągu godziny przez całą dobę. CGM dokonuje około 12 pomiarów krwi w ciągu godziny, czyli co 5 minut jeden. Przede wszystkim
- pozwala lepiej kontrolować zmiany stężenia cukru we krwi,
- pozwalają też wykryć nocne hiper i hipoglikemie i
- ułatwiają sprawdzanie jak dany pokarm działa na poziom cukru.
Nie ma jednak róży bez kolców. Trzeba pamiętać, że każdy CGM pokazuje nam poziom stężenia w płynie międzykomórkowym, a nie we krwi. Płyn ten otacza komórki działając jako rezerwuar dla związków odżywczych (w tym glukozy) naszych komórek. Poziom glukozy w płynie śródmiąższowym wzrasta lub spada w zależności do aktualnego poziomu cukru we krwi. Dzieje się to zazwyczaj z opóźnieniem około 10 minut. Dlatego gdy CGM mierzy poziom, stosuje różne algorytmy, aby podać odczyt najbardziej zbliżony do prawdziwego stężenia glukozy we krwi.
Konkretne korzyści?
Lista zalet CGM jest długa. M.in.
- buduje krzywą glikemii z całego dnia, tygodnia czy miesiąca.
- Dzięki wielu pomiarom w ciągu godziny, sensor daje możliwość powstrzymania hiperglikemii oraz zatrzymania hipoglikemii na poziomie 70.
- Coraz więcej CGM-ów ma alarmy dźwiękowe informujące o gwałtownych spadkach i skokach glikemii.
- Stały system informowania o aktualnej glikemii korzystnie wpływa na przebieg cukrzycy w perspektywie lat do przodu.
- Z badań wynika, że terapia z użyciem sensora poprawia wyniki HbA1c.
- Zmniejsza się ryzyko występowania powikłań i ryzyko płynące z hipo i hiperglikemii
- Poprawia ogólną jakość życia cukrzyków
Wady?
Ponieważ CGM jest tylko urządzeniem elektronicznym, ciągle niedoskonałym, system ma też swoje wady:
- Podstawową wadą jest cena – ponad 5.400PLN za zestaw, plus koszty utrzymania – elektrody czy też sensory kosztują od 170 PLN do 250 PLN i działają od 6 dni do 2 tyg
- Musi być kalibrowany kilka razy w ciągu dnia
- Zakładanie czujnika może być bardziej bolesne niż badanie krwi glukometrem. Czasami okazuje się też, że noszenie go stale przymocowanego do ciała bardzo przeszkadza i trudno się do tego przyzwyczaić.
- System ciągłego monitoringu glukozy dostarcza ogromną liczbę danych. Trzeba je analizować i wyciągać wnioski, co bywa czasem przytłaczające
- CGM to tylko system działający na bazie algorytmów i nie można mu całkowicie wierzyć. Czasem włącza alarmy o hipoglikemi, gdy poziom rzeczywisty nie jest tak niski
- Alarm informujący o spadkach czy wzrostach nie zawsze jest praktyczny
- Systemy monitorujące glukozę w sposób ciągły są dość drogie
Decyzja prawie podjęta?
Chcesz założyć sensor? Masz jednak kilka pytań dotyczących systemu?
Czy noszenie CGM jest bolesne?
Raczej nie. Czujniki CGM zostały zaprojektowane tak, aby ich noszenie nie sprawiało problemów. Producenci elektrod zapewniają o praktycznie zerowym odczuwaniu bólu, ale wiadomo z CGM jak z życiem, czasem coś zaboli.
Jak długo nosi się jeden czujnik?
Czujniki mogą być noszone od 3 do 7 dni. Wynika to ze względów higienicznych (nosimy w skórze wkłucie, które trzeba wymienić) oraz z potrzeby ładowania czujnika. Czas noszenia sensorów różnych firm różni się względem siebie. Warto więc skontaktować się z producentem.
Gdzie można przypiąć CGM?
Czujnik CGM można zastosować dowolnym miejscu na ciele z znaczną warstwą tkanki tłuszczowej. Najczęstszymi miejscami iniekcji są brzuch, boki, uda, ramiona i górne strony pośladków. Jeśli jesteś szczupły, takich miejsc może być mniej. Aby mieć komfort korzystania z CGM bez bólu, pamiętaj aby zmienić miejsce noszenia czujnika.
Czy nadal trzeba będzie mierzyć glukometrem poziom glukozy we krwi?
CGM pozwala zmniejszyć liczbę pomiarów glikemii, ale nie wyklucza ich całkowicie. Przede wszystkim trzeba robić kilka badań krwi w celu kalibracji CGM. Jeśli czujesz, że możesz mieć hiper lub hipoglikemię, niezależnie od wyników podawanych przez sensor sprawdź poziom. Trzeba pamiętać, że odczyty z CGM mają w przybliżeniu do 10 minut opóźnienia.
Czy muszę nosić CGM codziennie?
Aby terapia była skuteczna, sensor powinien być noszony codziennie. Jednak niektórzy chcą zrobić sobie przerwę w noszeniu CGM. Jest to całkowicie dopuszczalne, o ile w tym czasie będą kontrolować swój poziom glukozy przy pomocy glukometru.
