Glukometr z dobry wynikiem cukru

Poziom cukru we krwi – normy

Glukometr z dobrym wynikiem poziomu cukru we krwi
Kontrola cukru jest kluczowym elementem zapobiegania powikłaniom cukrzycy

Właściwy poziomu cukru we krwi jest warunkiem zdrowia w cukrzycy. Kontrola poziomu glukozy (inaczej: glikemii) jest więc jedną z ważniejszych metod przyczyniających się do właściwej kontroli tej choroby. Systematyczne monitorowanie glikemii może również dostarczyć wielu cennych informacji umożliwiających dostosowanie indywidualnego podejścia leczniczego i dietetycznego.

Ten przewodnik podpowiada jakie są normy poziomu cukru we krwi, które powinniśmy starać się osiągać przy codziennych, rutynowych testach domowych.

Cukrzyca Polska została stworzona, aby pomóc Ci osiągnąć najlepsze wyniki poziomu glikemii. Aby otrzymywać regularne porady na temat kontroli glikemii, zapisz się na newsletter Cukrzyca Polska.

Jeśli nie kontrolujesz poziomu cukru przy użyciu glukometrów, przejdź do sekcji o HbA1c, w której znajdziesz informacje o długoterminowych wskaźnikach kontroli poziomu cukru we krwi.

Norma poziomu cukru we krwi

Źródło: Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2016. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne

Glukoza na czczo2 godziny po posiłkuMiędzy godziną 2 a 4 od posiłku
Osoby dorosłe, gdzie nie występuje ryzyko niedocukrzeń i obniżenia jakości życia80–110 mg/dlponiżej 140 mg/dl
Dzieci i młodzież70-110 mg/dl70-140 mg/dl
Osoby po 70 r.ż., osoby chorujące na cukrzycę ponad 20 lat, oraz osoby po przebytym ataku serca lub udarze mózgu80-140 mg/dlPoniżej 180 mg/dl
Ciężarne i planujące ciąże70–90 mg/dl1 godzina po rozpoczęciu posiłku: poniżej 120 mg/dlPowyżej 60 mg/dl
Wszyscy inni70-130 mg/dlPoniżej 160 mg/dl

 

Na co dzień większość z nas, diabetyków, ma trudności z osiągnięciem wyżej wymienionych zaleceń. To jednak nie powinno zniechęcać. Ważne jest, aby starać się osiągnąć jak najbardziej zbliżone wyniki do powyższych, unikając jednak ryzyka hipoglikemii.

Tutaj możesz dowiedzieć się czy zjawisko hipoglikemii dotyczy Ciebie, oraz w jaki sposób je rozpoznać i leczyć.

Dlaczego kontrola poziomu cukru we krwi jest tak ważna?

Kontrola poziomu cukru we krwi jest niezwykle istotnym narzędziem monitorowania przebiegu cukrzycy, gdyż pozwala zapobiegać bardzo wielu groźnym powikłaniom wynikającym z tego schorzenia. Nadmiar glukozy we krwi działa jak trucizna, uszkadzając cały organizm. Regularne pomiary cukru we krwi są więc elementem zapobiegania powikłaniom choroby.

Zachowanie odpowiedniego poziomu glukozy jest tym bardziej ważne w przypadku kobiet w ciąży. Dojrzewający płód, szczególnie w pierwszych tygodniach życia, niesamowicie mocno reaguje na wahania glikemii. Niewyrównana choroba w tym okresie może powodować szereg niebezpiecznych następstw dla dziecka.

Normy poziomu glikemii w ciąży

Okres ciąży rządzi się w medycynie zazwyczaj innymi prawami. Tak też jest jeśli chodzi o normy cukru we krwi. Jako, że to czas wymagający szczególnej opieki, zalecenia są tu bardziej restrykcyjne. Utrzymywanie właściwego stężenia glukozy jest niezwykle ważne dla zdrowia płodu.

Oznaczanie glukozy ma bardzo istotne znaczenie. Powinno się zbadać glikemie na czczo już przy pierwszej wizycie u lekarza. W 24-28 tygodniu ciąży zaleca się wykonanie badania OGTT.

Na początek zapoznajmy się z dwoma pojęciami:

1) CUKRZYCA W CIĄŻY – stwierdza się ją, gdy zostały spełnione ogólne kryteria rozpoznania cukrzycy

2) CUKRZYCA CIĄŻOWA – jest to jakby „mniejszy stopień” choroby, rozpoznaje się ją przy niższych wartościach glikemii- musi być spełnione co najmniej jedno poniższe kryterium:

BadanieWynik
Glikemia na czczo5,1–6,9 mmol/l (92–125 mg/dl)
Glikemia w 1 h OGTT≥10 mmol/l (180 mg/dl)
Glikemia w 2 h OGTT8,5–11,0 mmol/l (153–199 mg/dl)

 

Gdy kobieta znajduje się w stanie błogosławionym powinna zatroszczyć się o idealne poziomy cukru. Istnieją tu również ostrzejsze zalecenia w porównaniu z całą resztą cukrzyków.

Zaleca się utrzymywanie następujących przedziałów glikemii:

BadanieWynik
Na czczo60–90 mg/dl
Po jednej godzinie od spożycia posiłkuniższy niż 120 mg/dl

 Urządzenia do pomiaru glukozy

Pomiary cukru wiążą się z koniecznością codziennych nakłuwań. Żeby przed tym uchronić, producenci tworzą nowe rozwiązania. Istnieje między innymi system, w którym „przyczepiamy” czujnik na ramię. Wymieniamy go raz na dwa tygodnie. Pomiar polega na przyłożeniu glukometru do czujnika, następuje wtedy odczyt glikemii. Prowadzone są również badania nad urządzeniami, które dokonują pomiarów dzięki laserom, do których wystarczy przyłożyć palec.

Przeczytaj więcej:

Innym rodzajem urządzeń do pomiarów glukozy jest system ciągłego monitorowania glikemii (CGM). Urządzenie składa się z sensora oraz odbiornika. Pomiary dokonywane są w sposób ciągły, a dokładniej, co 5 minut. W przypadku niebezpiecznie niskiego lub wysokiego stężenia cukru we krwii, urządzenie ostrzega nas, dzięki czemu możemy w porę zareagować. CGM znajduje zastosowanie przede wszystkim w cukrzycy typu 1. Główną wadą jest cena.. Koszt urządzenia zaczyna się od ok. pięciu tysięcy złotych. Należy doliczyć jeszcze cykliczne koszt wymiany elektrod i sensorów.

Badanie diagnostyczne krzywa cukrowa – OGTT

Podstawowym badaniem służącym do rozpoznawania cukrzycy jest tzw. doustny test obciążenia glukozą, inaczej OGTT (ang. Oral Glucose Tolerance Test). Polega na pomiarze stężenia glukozy we krwi na czczo, a następnie, kolejnym pomiarze po dwóch godzinach od wypicia płynu z rozpuszczoną glukozą. To proste i tanie narzędzie, które w skuteczny i bezbolesny sposób pozwala na sprawną diagnostykę. Zanim przystąpimy do badania musimy być przygotowani. Należy przestrzegać następujących zasad:

1) stan na czczo (8-14h od ostatniego posiłku),

2) być po przespanej nocy,

3) w ostatnich 3 dniach spożywać „normalne” ilości węglowodanów

4) należy również poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, gdyż niektóre mogą wpływać na glikemię, a zatem fałszować wyniki.

OGTT wygląda następująco:

1) Pobierana jest krew żylna w celu oznaczenia glikemii na czczo,

2) następnie wypijamy w ciągu 5 minut 250-300ml płynu, czyli 75g glukozy rozpuszczonej w wodze; do roztworu czasami dodawany jest sok z cytryny, aby zmniejszyć nieprzyjemną nadmierną słodycz,

3) następnie należy czekać w pozycji siedzącej, bez żadnego wysiłku fizycznego, a po w 60 i 120 minutach pobierana jest znowu krew.

Stan prawidłowyStan przedcukrzycowyCukrzyca
Na czczo70 do 99 mg/dL (od 3.9 do 5.5 mmol/L)100 – 125 mg/dL (od 5.6 do 6.9 mmol/L)Równy lub powyżej 126 mg/dL (7.0 mmol/L)
Po 120 minutach<140 mg/dL (7,8 mmol/l)140 – 199 mg/dL (7,8-11,1 mmol/l)Równy lub powyżej 200 mg/dL (11,1 mmol/l)
  •  Jeśli chciałbyś się dowiedzieć więcej o diagnostyce i wynikach badań poziomu glukozy we krwi, przejdź do działu badania diagnostyczne.

Hemoglobina glikowana HbA1c

Badanie stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c) jest testem pomocnym lekarzowi przy określeniu czy nasze schorzenie jest unormowane, czy też trzeba coś zmienić w postępowaniu leczniczym. Test ten dotyczy nie chwili obecnej, ale sięga w przeszłość. Bowiem zawartość HbA1c zależy od średniego stężenia glukozy w naszej krwi z okresu około 3 miesięcy wstecz. Gdy nasza choroba ma chwiejny przebieg, zaleca się wykonywanie pomiarów nawet co 3 miesiące.

Stężenie hemoglobiny glikowanej jest wyrażone jako procent całkowitej hemoglobiny w naszej krwi. Istnieją różne zdania na temat tego jakie powinno być prawidłowe stężenie HbA1c, jednak najczęściej mówi się, że u osób zdrowych stężenie nie powinno przekraczać 6,5%. Diabetycy powinni dążyć do utrzymania tej wartości poniżej 7%. Polskie Towarzystwo diabetologiczne donosi, że właśnie taka wartość pozwala stwierdzić, iż nasza choroba jest wyrównana. Diabetyczki będące w ciąży mają dążyć z kolei do utrzymywania stężeń poniżej 6%.

Zawartości HbA1c odpowiadają następującym średnim wartościom glikemii:

HbA1c (%)Średnie stężenie glukozy (mg/dL)
6126
7154
8183
9212
10240

Jeśli często i sumiennie używamy glukometru do samokontroli, możemy spodziewać się wyniku badania stężenia HbA1c podczas wizyty u lekarza. Badanie to służy zatem przede wszystkim lekarzom do zobiektywizowania tego czy rzeczywiście dobrze dbamy o kontrolę glukozy we krwi.

Przewlekłe powikłania

Przewlekłe zagrożenia zdrowotne, zwane też przewlekłymi powikłaniami, rozwijają się wyniku długotrwałego podwyższonego poziomu cukru we krwi utrzymującego się na przestrzeni lat. Im lepsza samokontrola, tym mniejsze zagrożenie powikłaniami. Nawet niezbyt wielkie przekraczanie norm glikemii nie jest obojętne dla naszego organizmu w perspektywie długoterminowej. Podwyższony poziom glukozy ma działanie toksyczne dla wielu tkanek. Pierwotnie cierpią głównie naczynia, dochodzi wówczas do mikro i makroangiopatii, oraz uszkadza się nasz układ nerwowy. Z czasem prawie każdy narząd może ulec dysfunkcji. Długoterminowe powikłania to:

Ostre powikłania

Ostre zagrożenia zdrowotne, zwane też ostrymi powikłaniami, są efektem bardzo wysokiego lub bardzo niskiego poziomu cukru we krwi przez kilka godzin lub dni. Znajomość tych zagrożeń jest szczególnie istotne w przypadku osób zażywających insulinę. Aczkolwiek, jeśli nie jesteś leczony insuliną, również możesz być narażony na te powikłania. Krótkoterminowe powikłania to między innymi:

Ostre powikłanieGlikemiaInne cechy
Kwasica i śpiączka ketonowa>250 – łagodna i umiarkowana kwasica>/= 400- ciężka kwasica, stan śpiączkipH krwi=7,0–7,3 w lekkiej i umiarkowanejpH krwi= <7.0 w ciężkiej postaci
Zespół hiperglikemiczno – hiperosmolarny>600 mg/dlpH krwi >7,3
Kwasica i śpiączka mleczanowaNiewielka hiperglikemia, czasem prawidłowa glikemiastężenie kwasu mlekowego w surowicy >7 mmol/l
Śpiączka hipoglikemiczna<55 mg/dl (objawy mogą rozpocząć się też przy trochę wyższych wartościach)

Norma cukru we krwi. Jak ją zachować?

Wszyscy uwielbiamy słodycze: gdy latem przygrzewa słońce, aż chcemy napić się słodkiego napoju, zimą czekolada smakuje jeszcze bardziej, zaś pierwsze promienie wiosny zwiastują sezon grillowy. Jak w tym wszystkich zadbać o odpowiednie normy cukru we krwi?

Pamiętaj, że poziom cukru we krwi, który utrzymuje się powyżej normy, powoduje problemy m.in. z:

układem krążenia,
nerkami,
oczami,
naczyniami krwionośnymi.

Najgroźniejszy jest fakt, że kłopoty zdrowotne narastają bardzo powoli, bez wyraźnych początkowych objawów. Tym bardziej, lepiej zapobiegać nadwyżkom cukru – odmówienie sobie słodkich napojów gazowanych, czy częstsza zamiana batonika na owoc z pewnością będzie zdrowsza! No i, wbrew pozorom, poprawi samopoczucie. Pamiętaj, aby dbać o normy cukru we krwi, regularnie się badając.

Poziom cukru we krwi to istotny problem

Zbyt wysoki poziom cukru we krwi może być pierwszym krokiem do cukrzycy. Zwłaszcza że ta przez prawie 10 lat przebiega i rozwija się niemal bezobjawowo. Przez to zyskała miano choroby, o której chory często dowiaduje się przez…. przypadek. Najczęściej w trakcie rutynowych badań, podczas których sprawdzane są normy cukru.

Pamiętaj, że poziom cukru we krwi możesz sprawdzić samodzielne, dzięki domowym urządzeniom, które z łatwością kupisz w aptece lub przez internet. Zmierzyłeś już cukier, którego wynik na czczo wynosi ponad 125 mg%? Z kolei w dwie godziny po śniadaniu 200 mg%? To zdecydowanie za wysoki poziom cukru we krwi, świadczący o cukrzycy. Powinieneś, jak najszybciej udać się do lekarza, aby przeprowadzić szczegółowe badania.

Pamiętaj:

Poziom cukru – norma to od 60 do 100 mg% na czczo i do 140 mg% po śniadaniu.

Norma glukozy. Dlaczego trzustka jest tak ważna?

Trzustka to niezwykle ważny organ, o którym powszechna wiedza jest stosunkowo niewielka. Co powinieneś wiedzieć? Z pewnością to, że to właśnie ona odpowiada za wzrost poziomu glukozy we krwi poprzez wydzielanie insuliny. Ten ważny hormon znacząco ułatwia wnikanie cząstek glukozy do komórek ciała – a to niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pamiętaj, że to właśnie działanie insuliny ma wpływ na utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi!
Glukoza na czczo?

Pamiętaj, że prawidłowy poziom cukru jest łatwy do sprawdzenia. Możesz go sprawdzić nawet w domu – tym bardziej powinieneś regularnie kontrolować jego poziom. Glukoza na czczo oraz 2 godziny po śniadaniu.

Co jeszcze powinieneś wiedzieć o badaniach? Przede wszystkim to, kiedy należy je wykonywać. Już odpowiadamy:

podczas rutynowych badań w laboratorium, zwłaszcza u osób z nadwagą lub powyżej 40 roku życia,
przy objawach hiperglikemii lub hipoglikemii,
gdy zaobserwujesz niepokojące objawy,
w trakcie ciąży – między 24 a 29 tygodniem wykonuje się pomiary w celu wykrycia ew. ciąży cukrzycowej,

Pamiętaj, że regularnie badanie może ocalić Ci życie!

Jaka jest norma cukru we krwi u dorosłych?

Norma cukru we krwi u dorosłych jest dokładnie i ściśle określona. Jej poziom na czczo powinien się wahać w granicy 70-99 miligramów na decylitr. Co ważne, za niski poziom cukru po jedzeniu może sugerować cukrzycę typu 2. Ta wymaga wykonania testu tzw. „krzywej cukrzycowej”, czyli inaczej mówiąc testu tolerancji glukozy. Lekarz zleca również to badanie w przypadku, gdy poziom cukru we krwi u dorosłych w dwóch pomiarach na czczo mieści się w przedziale od 100 do 125 miligramów na decylitr.

Prawidłowy poziom cukru we krwi po teście tolerancji glukozy

Test tolerancji glukozy nazywamy inaczej tzw. „krzywą cukrową”. To istotny czynnik w przypadku diagnostyki choroby. Jak wygląda? Przede wszystkim pierwszą próbkę krwi pobiera się na czczo, a następnie podaje 75 gramów glukozy. Po dwóch godzinach następuje kolejne pobranie krwi.

Poziom cukru we krwi – norma w tym przypadku musi zostać zachowana. Pamiętaj, że cukrzyca to bardzo poważna choroba, która nie leczona, może zakończyć się poważnymi powikłaniami ze zdrowiem, a nawet śmiercią. W razie jakichkolwiek wątpliwości, co do prawidłowego poziomu cukru we krwi, udaj się od razu do lekarza.

Poziom cukru we krwi po jedzeniu

Każdy powinien znać normy cukru po jedzeniu. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, co do swojego zdrowia, powinieneś natychmiast zbadać swój poziom cukru po posiłku. Dlaczego?

Glukoza jest jednym z najważniejszych składników biorących udział w wielu procesach chemicznych i biologicznych w naszym ciele. To ona odpowiada m.in. za prawidłową pracę układu nerwowego, mózgu, ale nie tylko – od jej prawidłowego poziomu zależy bowiem wiele narządów. Dlatego poziom cukru po jedzeniu nie może przewyższać normy – długotrwała zmiana może wpłynąć właśnie na jeden z kluczowych narządów, powodując daleko idącego zmiany.

Sama glukoza powstaje w wyniku trawienia węglowodanów, czyli choćby białego pieczywa, suszonych owoców, czy warzyw. Jej wchłanianie do krwiobiegu zaczyna się w jelicie cienkim.