Ciężarna kobieta cierpiąca na cukrzycę ciążową odpoczywa na kanapie, trzymając się za brzuch

Cukrzyca ciążowa

Jeśli została u Ciebie zdiagnozowana cukrzyca ciążowa, może to być przygnębiająca wiadomość. Dobra wiadomość jest taka, że dobrze kontrolowana cukrzyca ciążowa nie stanowi zagrożenia ani dla Ciebie ani dla Twojego dziecka.

Dodatkowo, pamiętaj że nie jesteś sama w walce z tą chorobą – przewodnik Cukrzycy Polskiej o cukrzycy ciążowej dostarczy Ci wszystkich niezębnych informacji jak poradzić sobie z tym schorzeniem i urodzić zdrowe maleństwo.

Ciezarna kobieta z cukrzyca ciazowa odpoczywa na kanapie
Przygotowanie do ciąży oznacza wyrównaną glikemię.

Jeśli chcesz otrzymywać regularne informacje o cukrzycy ciążowej, zapisz się na newsletter Cukrzyca Polska.

Co to jest cukrzyca ciążowa?

Cukrzyca ciążowa (Gestational Diabetes Mellitus GDM) jest to schorzenie, które objawia się u zdrowych kobiet (kobiet, które wcześniej nie cierpiały na cukrzycę) w trakcie trwania ciąży.

Cukrzyca ciążowa całkowicie zanika po porodzie, aczkolwiek zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 w przyszłości. Od 30% do 50% kobiet w ciągu 10-15 lat od porodu zachoruje na cukrzycę typu 2.

Przyczyny cukrzycy ciążowej

Cukrzyca ciążowa spowodowana jest zaburzeniem endokrynologicznym, co oznacza, że u jej podłoża leżą hormony ciążowe, wydzielane przez łożysko:

  • laktegen łożyskowy
  • prolaktyna oraz estrogen
  • kortyzol i progesteron

Hormony te, to inhibitory insuliny – blokują one receptory insuliny w komórkach i osłabią działanie insuliny, sprawiając, że glukoza nie jest wchłaniana z krwi. W efekcie tego procesu wzrasta poziom cukru we krwi i zapadasz na cukrzycę ciążową.

Czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej

Cukrzyca ciążowa występuje u 1 na 25 ciąż (4% wszystkich ciąż) i jest najczęściej występującym powikłaniem ciąży.

Jak dotąd nie wiadomo, co dokładnie powoduje, że u niektórych ciężarnych rozwija się cukrzyca ciążowa. Do grup ryzyka zalicza się:

  • nadmierny przyrost masy ciała w pierwszym trymestrze
  • nadwaga (BMI większy niż 25)
  • wielorództwo
  • wiek matki powyżej 35
  • cukrzyca typu 2 w rodzinie, cukrzyca w poprzedniej ciąży
  • nadciśnienie tętnicze
  • zespół policystycznych jajników

Jak dochodzi do cukrzycy ciążowej

Cukrzyca ciążowa pojawia się zazwyczaj w drugim i trzecim trymestrze ciąży, kiedy to organizm ciężarnej w normalnych warunkach ma podwyższoną insulinooporność (na poziomie osoby niebędącej w ciąży, cierpiącej na cukrzycę typu 2), i podwyższony poziom cukru. Jest to normalna reakcja organizmu na ciążę. Mechanizm ten ma zapewnić odpowiedni poziom cukru we krwi dla rozwoju płodu.

W przypadku niektórych kobiet, w trzecim trymestrze ciąży trzustka nie nadąża ze zwiększoną produkcją insuliny, co powoduje hiperglikemię i rozwój cukrzycy ciążowej. Nadmiar glukozy we krwi matki przenika do płodu i negatywnie wpływa na działanie trzustki płodu, która to zwiększa produkcje własnej insuliny. To skutkuje tzw. hiperinslinizmem płodu.

Objawy cukrzycy ciążowej

Cukrzyca ciążowa często przebiega bezobjawowo, ale nieleczona ma negatywny wpływ na Ciebie i na Twoje dziecko.

Ponadto, objawy ciąży mogą wyglądać podobnie do objawów cukrzycy, i mogą je maskować. Dlatego też badania przesiewowe w trakcie ciąży są bardzo istotne i zleca je zazwyczaj już na pierwszej wizycie lekarz ginekolog prowadzący ciążę.

Objawy cukrzycy ciążowej, które mogą się pojawić:

  • pragnienie
  • suchość w ustach
  • zmęczenie, nawet w przypadku unikania wysiłku
  • częstomocz – częste wizyty w toalecie, wydalanie ponad 3l moczu dziennie
  • napady głodu
  • utrata wagi

Więcej na temat: objawy cukrzycy ciążowej

Leczenie

Cukrzycę ciążową leczy się przede wszystkim odpowiednią dietą. Dieta cukrzycowa powinna zawierać więcej produktów białkowych oraz warzyw, za to miej węglowodanów, zwłaszcza węglowodanów prostych.

Dieta powinna unormować poziom glukozy we krwi matki w ciągu 5 do 7 dni, jeśli to nie nastąpi, stosuje się:

  • podskórną, krotkodziałającą terapie insulinową (ludzką i analogi)
  • ludzkie insuliny o przedłużonym działaniu

Ponadto powinnaś regularnie – 4-5 razy dziennie – kontrolować poziom cukru we krwi za pomocą glukometru. Tutaj znajdziesz informacje jakie są normy poziomu cukru we krwi dla kobiet ciężarnych.

Terapia insuliną trwa do porodu lub do 6 tygodnia po porodzie. Jeśli poziom cukru nie unormuje się po tym czasie, to możemy mieć do czynienia z niezdiagnozowaną cukrzycą typu 1 (insulinozalezną), lub niezdiagnozowana wcześniej cukrzycą typu 2.

W cukrzycy ciążowej nie stosuje się:

  • Doustnych środków regulujących poziom cukru we krwi
  • Długodziałających analogów insulin
  • Bezszczytowych analogów insulin

Skutki cukrzycy ciążowej

Leczona i prawidłowo prowadzona cukrzyca ciążowa (unormowany poziom cukru we krwi) nie stanowi zagrożenia dla matki i płodu.

Nieleczona cukrzyca w ciąży, lub leczona nieprawidłowo, może mieć wiele negatywnych skutków na przebieg ciąży i rozwój płodu tzw. fetopatia cukrzycowa.

Wpływ cukrzycy ciążowej na przebieg ciąży

  • Poronienia
  • Wczesny poród
  • Wielowodzie wywołane poliurią płodu (zwiększonym wydzielaniem moczu przez płód)
  • Nadciśnienie i stan przedrzucawkowy
  • Wskazania do cesarskiego cięcia celem uniknięcia powikłań okołoporodowych
  • Uszkodzenia pochwy i narządów rodnych

Wpływ cukrzycy ciążowej na płód

  • Makrosomia płodu – waga powyżej 4kg. Insulina działa jak hormon wzrostu, powodując nadmierny wzrost płodu, co może powodować powikłania w trakcie porodu
  • Obumarcie wewnątrzmaciczne
  • Wady wrodzone, takie jak bezmózgowie, rozczepienie kręgosłupa, wady układu oddechowego, pokarmowego – sercowo-naczyniowego.
  • Powikłania okołoporodowe, takie jak uszkodzenia narządów wewnętrznych czy też porażenie splotu ramiennego

Diagnostyka i badania przesiewowe

Badania przesiewowe na cukrzycę są rutynowymi badaniami zlecanymi każdej ciężarnej przez jej lekarza prowadzącego. Badanie odbywa się dwustopniowo: w pierwszym trymestrze ciąży (zazwyczaj na pierwszej wizycie) oraz między 24 i 28 tygodniem ciąży. Na oba badania należy przyjść na czczo.

Na pierwszym badaniu lekarz pobiera próbkę krwi z palca ciężarnej. Może też zalecić badanie doustnego obciążenia glukozą, jeśli wynik jest niejednoznaczny, lub ciężarna jest w grupie ryzyka.

Jeśli wyniki są w normie, kolejne badanie jest wykonywane w trzecim trymestrze ciąży.

Jeśli zauważysz u siebie objawy cukrzycy między badaniami przesiewowymi, skontaktuj się ze swoim lekarzem i poproś o dodatkowe badanie diagnostyczne.

Dowiedz się więcej o badaniach diagnostycznych na cukrzycę ciążową

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.