Cukrzyca typu 2 to skomplikowane schorzenie, którego mechanizmy rozwoju, przyczyny i czynniki ryzyka nadal są przedmiotem rozważań naukowych. Czynniki ryzyka omówione w tym artykule sprzyjają rozwojowi cukrzycy, ale nie wywołują jej bezpośrednio.
Jeśli chcesz się dowiedzieć co bezpośrednio wywołuje cukrzycę typu 2, przejdź do artykułu o przyczynach cukrzycy typu 2.
Czynniki ryzyka cukrzycy typu 2
Czynniki ryzyka cukrzycy typu 2 to takie okoliczności, które sprawiają, że mamy większe prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę typu 2, ale niekoniecznie ją wywołują. Na przykład, wysokie ciśnienie krwi lub pochodzenie etniczne nie wywołują cukrzycy, ale statystycznie pewne grupy etniczne charakteryzują się większym ryzykiem zachorowania na cukrzycę typu 2, podobnie, osoby o wysokim ciśnieniu krwi często chorują też na cukrzycę typu II.
Niektóre czynniki ryzyka w miarę upływu czasu stają się przyczynami, na przykład otyłość.
Typowe czynniki ryzyka cukrzycy to:
- Wiek
- Płeć
- Pochodzenie etniczne
- Choroby serca i układu krwionośnego
- Nieprawidłowe wyniki niektórych badań
Wiek
Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 wrasta wraz z wiekiem. Cukrzyca typu 2 zazwyczaj dotyczy osób po 45 roku życia, im osoba jest starsza tym większe ryzyko zachorowania. Dzieje się tak, gdyż wraz z wiekiem mniej się ruszamy, przybieramy na wadze, oraz tracimy masę mięśniową.
Kiedyś cukrzyca typu 2 była nazywana cukrzycą starcza, dziś jednak, wraz z epidemią otyłości, coraz częściej chorują na nią również otyłe dzieci i otyła młodzież.
Płeć
Mężczyźni są bardziej narażeni na zachorowanie na cukrzycę typu 2 w porównaniu z kobietami. Wynika to z różnic metabolicznych glukozy między płciami i gospodarki hormonalnej. Statystycznie mężczyźni zapadają na cukrzycę typu 2 wcześniej oraz przy niżej masie ciała niż kobiety. Mężczyźni mają tez mniejszą wrażliwość na insulinę.
Pochodzenie etniczne
Pewne grupy etniczne, takie jak rdzenni mieszkańcy Ameryki, osoby pochodzące z subkontynentu Indyjskiego czy mieszkańcy Karaibów, mają większe ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2, w porównaniu z rasa białą.
Choroby układy sercowo-naczyniowego
Choroby układy sercowo-naczyniowego także zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. U człowieka, który ma za sobą zawał serca, możliwość pojawienia się cukrzycy typu 2 znacznie wzrasta. Podobnie wygląda sytuacja chorych na nadciśnienie. Jeżeli cierpisz na któreś z tych schorzeń albo masz problemy z krążeniem, powinieneś liczyć się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na cukrzycę.
Szczegółowe wyniki badań wskazujące na ryzyko cukrzycy typu 2
Poniższe wartości poszczególnych wskaźników wskazują na podwyższone ryzyko zachorowania na cukrzycę. Jeśli lekarz stwierdzi występowanie jakiegoś z nich, może skierować Cię na dodatkowe badania. Często wysokie ciśnieni krwi staje przesłanką do wykonania oznaczeń glukozy i diagnozy cukrzycy typu 2.
Wskaźnik | Wartość |
BMI | 25 kg/m2 lub więcej |
Obwód tali (kobiety) | Ponad 80 cm |
Obwód talii (mężczyźni) | Ponad 94 cm |
Nadciśnienie tętnicze | 140/90 mmHg lub więcej |
Cholesterol HDL (‘dobry’) | Poniżej 40 mg/dL (1.0 mmol/L) |
Trójglicerydy | Ponad 150 mg/dL (1.7 mmol/L) |
Inne czynniki ryzyka
Czynniki ryzyka, które w miarę upływu czasu powodują cukrzycę, to:
- BMI powyżej 25
- Otyłość skoncentrowana wokół talii – tak zwana otyłość brzuszna
- Nieprawidłowa dieta
- Brak aktywności fizycznej
- Historia cukrzycy w rodzinie
- Leki i inne schorzenia
- Brak snu, stres, zmęczenie