Leki inkretynowe, nazywane też analogami GLP-1 to nowa generacja leków przeznaczona do leczenia cukrzycy typu 2. Leki te są bardzo skuteczne w wyrównaniu glikemii i są dostępne w Polsce, ale niestety nie są objęte refundacją. Średni miesięczny koszt terapii to ponad 500pln.
Są one dostępne wyłącznie na receptę.
Co to są leki inkretynowe (analogi GLP-1)?
Diabetycy typu 2 często mają problemy z wyrównaniem glikemii poposiłkowej. Leki inkretynowe obniżają glikemię poposiłkową, nie powodując przy tym hipoglikemi. Leki inkretynowe działają tak jak hormon GLP-1, dlatego są również nazywane analogami GLP-1.
Leki inkretynowe są stosunkowo nową formą terapii cukrzycy typu 2 – pierwszy raz zostały dopuszczone do użytku w USA w 2005.
Czasem inhibitory DPP-4 są mylnie nazywane lekami inkretynowymi. Inhibitory DPP-4 należą do grupy leków zwanej gliptynami.
Kto może zażywać leki inkretynowe?
Leki inkretynowe są stosowane w terapii cukrzycy typu 2, gdzie dieta i ćwiczenia oraz inne leki obniżające glikemię nie przyniosły pożądanych efektów. Są one zazwyczaj stosowane w połączeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi – metforminą i pochodnymi sulfonyloocznika oraz pochodną tiazolidynodionu. Leki inkretynowe nie są stosowane w połączeniu z krótko i średniodziałającą insuliną. Mogą być stosowane w połączaniu z insuliną długodziałającą.
Są one zażywane w postaci podskórnych iniekcji, ale nie jest to insulina.
Co to są hormony inkretyny?
Inkretyny to hormony naturalnie wydzielane przez jelita. Nasz układ trawienny produkuje je w odpowiedzi na zjedzony przez nas posiłek, zanim jeszcze pokarm zostanie strawiony i podwyższy poziom cukru we krwi. Tak więc hormony inkretynowe stymulują trzustkę, aby ta rozpoczęła wydzielanie insuliny, zanim jeszcze cukier wzrośnie. W ten sposób nie dochodzi do hiperglikemi po posiłku.
Dodatkowo, jeden z nich, hormon GLP-1, blokuje wydzielanie glukagonu. Glukagon to hormon, który powoduje że nasza wątrobą wydziela glukozę, podnosząc cukier we krwi
W ten sposób inkretyny dwutorowo regulują poziom cukru we krwi. Stąd ich wysoka skuteczność w wyrównaniu glikemii.
Naukowcy wyodrębnili dwa hormony, które działają w ten sposób:
- Glukagonopodobny peptyd-1 – w skrócie GLP-1
- Glukozozależny peptyd insulinotropowy (żołądkowy peptyd hamujący) – w skrócie GIP
Dzięki inkretynom, organizm jest przygotowany na to, że strawiony posiłek trafi do krwi w postaci glukozy, zanim poziom cukru we krwi wzrośnie.
Niestety, oba te hormony ulegają szybkiemu rozkładowi pod wpływem enzymu obecnego w jelitach, zwanego GPP-4.
Jak działają leki inkretynowe?
Analogi GLP-1 działają podobnie do naturalnych hormonów inkretynowych GLP-1 i pobudzają trzustkę do produkcji insuliny wtedy, kiedy jest ona potrzebna. Dodatkowo, zatrzymują wydzielanie glukozy z wątroby gdy organizm jej nie potrzebuje, oraz dodatkowo spowalniają przenikanie glukozy z żołądka do krwiobiegu, utrzymując stabilną glikemię poposiłkową. Dzięki temu że leki inkretynowe działają wtedy kiedy są potrzebne, nie powodują groźnych hipoglikemii.
Poza wyrównaniem glikemii, inkretyny spowalniają tempo opróżniania żołądka, więc dłużej czujemy się syci. Leki inkretynowe mają dodatkową ogromną zaletę – oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy i w ten sposób osłabiają apetyt i skutecznie pomagają zmniejszyć masę ciała.
Leki inkretynowe – nazwa i cena
Na polskim rynku dostępne są prawie wszystkie leki inkretynowe dopuszczone w innych krajach UE. Miesięczny koszt terapii wynosi ponad 500pln. Tak wysoka cena sprawia, że niewielu pacjentów na nie stać.
Nazwa substancji aktywnej | Nazwa handlowa | Dostępność w Polsce | Cena/miesiąc | Sposób zażywania – iniekcja |
eksenatyd | Byetta | Tak | 524pln | Dwa razy dziennie |
eksenatyd | Bydureon | Tak | 575pln | Raz na tydzień |
liraglutyd | Victoza | Tak | Ponad 600pln | Raz dziennie |
liksysenatyd | Lyxumia | Tak | Ponad 540pln | Raz dziennie |
albiglutide | Eperzan | Nie | Raz na tydzień |
Zalety leków inkretynowych
Leki inkretynowe mają wiele zalet i są bardzo popularną formą terapii cukrzycy typu 2 w Europie. Główne zalety analogów GLP-1:
- Wyrównują glikemię poposiłkową
- Wyrównują HbA1c
- Ograniczają aptetyt
- Wspomagają utratę wagi jeśli stosowane wraz z dietą i ćwiczeniami
- Nie powoduje hipoglikemii, pod warunkiem że zażywana jest bez innych leków obniżających glikemię
Dzięki temu, że analogi GLP-1 pomagają skutecznie wyrównać glikemię, pomagają uniknąć przewlekłych powikłań cukrzycy.
Jakie są skutki uboczne leków inkretynowych
Jak wszystkie leki, inkretyny maja też skutki uboczne. Oto możliwe skutki uboczne inkretyn:
- Niestrawność
- Zatwardzenia
- Biegunka
- Nudności
- Wymioty
- Bóle głowy
- Pocenie się
- Utrata apetytu
- Obniżenie ciśnienia tętniczego
Refundacja/dostępność
Leki inkretynowe nie są w Polsce refundowane. Polska jest jednym z nielicznych krajów w Europie gdzie leki inkretynowe nie są objęte refundacją.