Insulina

Insulina jest to hormon wydzielany przez trzustkę. Jeśli wydzielanie insuliny jest zaburzone, mamy wtedy do czynienia z cukrzycą. Dlatego też w terapii niektórych postaci cukrzycy insulina jest podstawowym lekiem.

• Przeczytaj jak działa hormon insulina, jaka jest jego rola w cukrzycy

Insulina jest niezbędnym elementem terapii cukrzycy typu 1, ale także w niektórych przypadkach, cukrzycy typu 2, LADA, MODY oraz cukrzycy ciążowej. Te postaci cukrzycy, które wymagają insuliny nazywamy cukrzycą insulinozależną,

Przyjmowanie insuliny

Insulina jest przyjmowana za pomocą zastrzyków (iniekcji) lub pomp insulinowych.Warto zaznaczyć, że w ostatnich latach terapia insuliną stała się znacznie prostsza, a to dzięki rozwojowi techniki wstrzykiwaczy i pomp insulinowych.

Zastrzyki

Zastrzyki z insuliny mogą przyjąć dwie formy: strzykawki i peny

• Strzykawki

Zastrzyki przyjmowane za pomocą strzykawek umożliwiają mieszanie dwóch typów insuliny w jednej strzykawce.

• ‘Pen’

Peny są łatwiejszą i dyskretniejszą formą przyjmowania insuliny.

Pompy insulinowe

Pompy insulinowe to alternatywna forma przyjmowania insuliny. Pompy oraz zbiornik na insulinę są umieszczone bardzo blisko ciała. Kiedy dawka insuliny jest uaktywniona, pompa wypycha insulinę poprzez małą rurkę, zwaną kaniulą, pod skórę, gdzie insulina jest wchłonięta do krwiobiegu.

• Przeczytaj więcej o pompach insulinowych

Typy insuliny

Obecnie na rynku istnieje wiele rodzajów insuliny:

• Insulina ludzka – insulina produkowana laboratoryjnie na wzór struktury białkowej ludzkiej insuliny, najbardziej zbliżona w budowie do ludzkiej insuliny, ale jej działanie różni się znacząco. Są trzy rodzaje ludzkiej insuliny: krótko działająca, o średnim czasie działania oraz insuliny ludzkie mieszane.
• Insuliny analogowe – syntetyczne insuliny, których formuła chemiczna została tak zmieniona, aby przyspieszyć ich wchłanialność, dzięki czemu pomagają zapobiegać hipoglikemii po posiłku. Działają też krócej w porównaniu z insulinami ludzkimi.
• Insuliny zwierzęce – pobierane z trzustki zwierząt (głownie wieprzy oraz krów, gdyż są najbardziej zbliżone w budowie do insuliny ludzkiej).

Każdy rodzaj insuliny ma inne wady i zalety:

• Insulina ludzka jest najtańszą formą insuliny
• Analogi działają szybciej i bardziej przewidywalne
• Insuliny zwierzęce są dobrą opcją dla tych z nas, którzy mają trudności z zauważeniem oznak hipoglikemii, ale czasem mogą wywołać reakcje alergiczne

Szybkość działania insuliny

Szybkość działania insuliny odgrywa podstawowe znacznie w wyborze właściwej terapii. Insuliny są produkowane z różną szybkością działania. Aby jak najbardziej przybliżyć system wstrzyknięć insuliny do naturalnego cyklu naszego ciała, ci z nas, którzy zmagają się z cukrzycą typu 1, zażywają dwa rodzaje insulin:

• Szybkodziałającą – insulina doposiłkowa
• Długodziałającą czy tez insulina bazalna

Jeśli jesteś na terapii insulinowej, każdego dnia przejmujesz szybkodziałającą insulinę i długodziałającą insulinę.

Ze względu na czas działania insulin, są one dzielone na poniższe typy:

Szybkość insuliny

Istnieją również mieszanki insulin. Mieszanki insulin składają się z dwóch elementów:

1. Średniodziałajacych insulin w połączeniu z
2. Szybko bądź krótko działającymi insulinami

Mieszanki dzielimy na:

• mieszanki insuliny ludzkiej
• mieszkanki analogów insuliny ludzkiej

Schemat podawania insuliny

Istnieje wiele schematów w jaki można przyjmować insulinę. Twój lekarz diabetolog doradzi najlepszy sposób dawkowania insuliny w ciągu doby, przystosowany do Twoich potrzeb. Typowo są to:

• Dwa zastrzyki dziennie
• Basal-bolus – przynajmniej 4 zastrzyki dziennie (intensywna insulinoterapia)
• Terapia pompą insulinową

Schemat podawania insuliny może być też stały lub zmienny. Stały schemat polega na przyjmowaniu takiej samej dawki insuliny każdego dnia, zgodnie z zaleceniami lekarza diabetologa.

Zmienny schemat pozwala na większą kontrolę z Twojej strony – sam decydujesz ile insuliny potrzebujesz, zależnie od aktywności fizycznej lub spożytego posiłku (węglowodany, białka).

Dawki insuliny

W momencie rozpoczęcia terapii insuliną, Twój lekarz pomoże ustalić prawidłowe dawki insuliny. W miarę zdobywania doświadczenia w kontrolowaniu cukrzycą, sam będziesz w stanie regulować dawki insuliny.

Istnieje wiele różnych czynników wpływających na to, jaką dawkę insuliny należy podać – choroba, aktywność fizyczna, wiek, a nawet pora dnia.

Techniki wstrzykiwania insuliny

Twój lekarz doradzi i zademonstruje najlepszą metodę wykonywania zastrzyków.

Zastrzyki są najczęściej wykonywane w tkankę tłuszczową:

• Brzucha
• Ud
• Pośladków
• Tył górnej części ramion
• Dolna część pleców

Dwa ostatnie miejsca – tył ramion oraz dolna część pleców nie są zalecane dla dzieci oraz osób szczupłych, o niewielkiej ilości tkanki tłuszczowej w tych rejonach. Jeśli masz wątpliwości, gdzie w Twoim przypadku najlepiej wykonać iniekcję, omów to ze swoim diabetologiem.

Skutki uboczne zażywania insuliny

Hipoglikemia, czyli niski poziom glukozy we krwi, jest najczęstszym skutkiem ubocznym przyjmowania insuliny. Niektóre objawy hipoglikemii to:

• Zmęczenie i osłabienie
• Trudności w koncentracji
• Przyspieszone bicie serca

Więcej o objawach niskiego cukru we krwi. Aby unikać hipoglikemii, należy bardzo uważnie dobierać dawkę insuliny do potrzeb organizmu.

Inne skutki uboczne zażywania insuliny to:

• Problemy w rejonie dokonywania zastrzyków – ból, swędzenie, zaczerwienienie

• Lipodystrofia – zgrubienia lub zagłębiania w tkance tłuszczowej
• Reakcje alergiczne – powodowane dodatkami w insulinie

Substancje dodatkowe znajdujące się w insulinie

Insuliny również zawierają dodatkowe substancje, wspomagające ich działanie lub zapobiegające ich psuciu.

Główne dodatki do insulin to:

• Substancje przeciwdziałające rozwojowi bakterii w insulinie

• Substancje wyrównujące odczyn pH
• Substancje zwalniające wchłanianie insuliny w organizmie – insuliny o przedłużonym działaniu