Przeszczep kapsułkowanych wysp trzustkowych to nadzieja na leczenie cukrzycy typu 1

Przeszczep kapsułkowanych wysp trzustkowych

Nadzieja, że pewnego dnia osoby dotknięte cukrzycą będą mogły odłożyć zastrzyki, pompy i glukometry przyświeca nam od dnia kiedy słyszymy diagnozę. Naukowcy nie ustają w badaniach nad całkowitym wyleczeniem cukrzycy typu 1, LADA innych rodzajów cukrzycy.

Aby być na bieżąco z wiadomościami o cukrzycy, zapisz się na newsletter Cukrzyca Polska.

Przeszczep kapsułkowanych wysp trzustkowych to nadzieja na całkowite wyleczenie cukrzycy typu 1
Przeszczep kapsułkowanych wysp trzustkowych to nadzieja na lek na cukrzycę typu 1.

Przeszczep wysp trzustkowych – wyzwania

Jedną z potencjalnych metod leczenia cukrzycy jest przeszczep wysp trzustkowych. Polega on na pobraniu wysp trzustkowych od dawcy organów i wszczepianiu ich osobie chorej. Po jakimś czasie przeszczepione komórki zaczynają produkować własną insulinę w organizmie biorcy.

Przeszczep wysp trzustkowych, jak i wszystkie inne przeszczepy, ma jednak główną wadę – istnieje ryzyko, że organizm biorcy je odrzuci. Dlatego, po każdym przeszczepie trzeba zażywać bardzo silne leki immunosupresyjnych. Leki te mają wiele poważnych skutków ubocznych, od biegunek po ryzyko zachorowania na raka. Trzeba je zażywać codziennie, do końca życia.

Jest to uniwersalny problem w transplantologii i obecnie toczy się wiele badań nad tym jak go rozwiązać.

Kapsułkowanie wysp trzustkowych – co to jest?

Jedną z bardziej obiecujących technik pokonania problemów związawszy z odrzutami, jest technika kapsułkowania przeszczepionych komórek. Komórki wysp trzustkowych grupuje się w torebki i obtacza je ochronną powłoką. Powłoka, czy tez kapsułka, chroni je przed atakiem układu odpornościowego.

Powłoka musi być półprzepuszczalna, czyli pozwalać aby substancje odżywcze, tlen i glukoza swobodnie przenikały do wnętrza, a wyprodukowana insulina wydostała się na zewnątrz. Z drugiej strony musi być na tyle mocna, aby dać odpór atakowi własnego systemu immunologicznego.

Obecnie jest testowanych kilka rodzajów materiałów, zarówno syntetycznych jak i naturalnych, z których można wyprodukować powłokę ochronną. Najbardziej obiecujący okazuje się alginian, substancja wchodząca w skład ścian komórkowych alg, ale wykorzystywana też w produkcji żywności jako substancja żelująca.

Kto się kwalifikuje do przeszczepu kapsułkowanych wysp trzustkowych?

Dotychczas wykonano kilkanaście przeszczepów kapsułkowanych wysp trzustkowych pacjentom z cukrzyca typu 1 oraz późnych stadiów cukrzycy typu 2. Były to eksperymentalne zabiegi i nie są one wykonywane rutynowo.

Żaden przeprowadzonych przeszczepów nie pozwoliły na trwałe i całkowite odstawienie insuliny. Pacjenci po przeszczepie nadal musieli przyjmować insulinę – aczkolwiek w dużo mniejszych dawkach niż przed przeszczepem. Po kilku latach – od 7 do 9 lat – wszyscy musieli powrócić do dawek insuliny sprzed przeszczepu.

Przyczyny tego są dwie – przeszczepione komórki beta pochodzące albo od świń albo z komórek macierzystych dawców organów  nie reagują na wahania poziomu glukozy we krwi tak dobrze jak zdrowe komórki beta.

Innym problemem jest to że układ odpornościowy przedostaje się przez ochronna barierę i niszczy przeszczepione komórki, choć w dużo wolniejszym tempie niż bez powłoki ochronnej.

Kiedy będą dostępne przeszczepy kapsułkowanych wysp trzustkowych?

Obecnie kilka firm farmaceutycznych prowadzi badania i eksperymenty nad kapsułkowaniem wysp trzustkowych.

Amerykańska firma VitaCyte prowadzi badania nad nano-kapsułkami, w których są zamknięte niedojrzałe komórki beta. Komórki pochodzą od dawców organów. Kapsułki zawierają również leki poprawiające szanse na przetrwanie ataku układu odpornościowego. Eksperymenty na ludziach są planowane na koniec roku 2014. Urządzenie nazywa się VC-01, a sama kapsułka nazywa się Encaptra.

Inna firma z Nowej Zelandii, Living Celles Technologies bada na niewielkiej liczbie ochotników kapsułki z komórkami trzustkowymi świń. Dotychczasowe wyniki są również obiecujące.

Diabetes Research Insitute w Miami prowadzi badania nad udoskonaloną wersją kapsułek, które umożliwia przetrwanie komórek trzustkowych przez dłuższy czas.

Wszystkie te programy badawcze dają nadzieje na przyszłość, w ciągu 10-15 lat takie przeszczepy mogą stać się powszechnie dostępne.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.