Wysoki cholesterol i cukrzyca to groźna powikłań sercowych

Wysoki cholesterol i cukrzyca

Cholesterol_cukrzyca
Wysoki cholesterol – dyslipidemia – i cukrzyca to groźba powikłań sercowych

Potocznie tak zwany wysoki cholesterol, w medycynie zwany hipercholesterolemią (dyslipidemią) jest to podwyższenie lub niedobór lipidów (tłuszczy) we krwi.

Przewlekłe zwiększenie poziomu cukru we krwi często prowadzi do zmian w stężeniu cholesterolu i trójglicerydów. Dyslipidemia występuje u około 10% osób z cukrzycą typu 1 i około 60-80% osób z cukrzycą typu 2. Niewłaściwy profil lipidowy zwiększa ryzyko chorób serca, zwału i udaru czyli typowych powikłań cukrzycy.

Czym jest cholesterol?

Cholesterol jest to tłuszcz, który pełni bardzo istotna role w organizmie. Cholesterol jest kluczowym czynnikiem dla prawidłowego funkcjonowania każdej komórki i bierze udział m.in. w stabilizacji błony komórkowej, wytwarzaniu kwasów żółciowych, hormonów oraz witaminy D. Cholesterol jest transportowany w organizmie poprzez cząsteczki białkowe różnej wielkości, które nazywamy liporoteinami. Kiedy mówimy o frakcjach cholesterolu, mówimy tak naprawdę o metodzie i kierunku transportu cholesterolu.

Cholesterol całkowity (TC) – jest to zarówno cholesterol dostarczany z dietą, jak i ten wytwarzany w organizmie. Pod pojęciem cholesterolu całkowitego rozumie się wszystkie jego frakcje:

  • lipoproteiny o małej gęstości (LDL),
  • lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL)
  • lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości (VLDL).

Lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL) – znane również jako “zły” cholesterol. LDL trasportuje cholesterol z wątroby do komórek,gdzie w odpowiednich ilościach pełni istotną role w produkcji hormonów, syntezie witamy D czy budowie mięśni. Jednak wysoki poziom LDL we krwi prowadzi do rozwoju miażdżycy i zwiększa ryzyko chorób serca.

Lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL) – znane również jako “dobry” cholesterol. HDL pełni bardzo pożyteczną role w organizmie, pomagając w transporcie LDL (złego cholesterolu) z naczyń krwionośnych do wątroby, w ten sposób oczyszczając tkanki i naczynia krwionośne. Wysokie stężenie ‘dobrego’ cholesterolu chroni przez chorobami serca, zawałem czy udarem, a nawet może odwracać negatywne zmiany miażdżycowe.

Lipoproteiny o bardzo małej gęstości (VLDL) – VLDL zawierają głównie trójglicerydy i mało białka. VLDL transportują tłuszcze z wątroby do tkanek tłuszczowych.

Trójglicerydy – rodzaj tłuszczu, który transportowany jest we krwi przez VLDL. Trójglicerydy to nadmiar kalorii, zmagazynowany w komórkach. Trójglicerydy są uwalniane do krwi jako źródło energii między posiłkami.

Wysoki cholesterol i cukrzyca

Poziom trójglicerydów może być wysoki szczególnie u osób, u których nieprawidłowo kontrolowany jest poziom cukru we krwi, oraz u osób które spożywają nadmiar węglowodanów i niezdrowych tłuszczy. Wysoki poziom trójglicerydów również zwiększa ryzyko chorób serca.

U osób z cukrzycą typu 1 dyslipidemią zwykle charakteryzuje się niskim poziomem cholesterolu HDL (‘dobrego’ cholesterolu) i podwyższonym poziomem LDL (‘złego’ cholesterolu).

Osoby z cukrzycą typu 2 mają zazwyczaj wysokie poziomy triglicerydów i zmniejszony poziom HDL (‘dobrego’ choletsreolu).

W niekontrolowanej cukrzycy (typu 1 i 2), może wystąpić podwyższony poziom cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów oraz niskie stężenia HDL.

Objawy i diagnoza

Rozpoznanie dyslipidemii jest oparte na badaniu krwi nazywanym profilem lipidowym (lipidogramem). W teście tym ocenia się stężenie LDL, HDL, cholesterolu całkowitego i triglicerydów. Próbkę do badania pobiera się w okresie od 9 do 12 godziny od ostatniego posiłku.

Osoby chore na cukrzycę powinny wykonywać lipidogram co roku lub nawet częściej, jeśli była u nich zdiagnozowana hiperlipidemia.

Prawidłowe stężenia poszczególnych frakcji cholesterolu dla osób z cukrzycą są następujące:

 

MężczyźniKobiety
Stężenie cholesterolu całkowitego (TC)

< 175 mg/dl (< 4,5 mmol/l)

stężenie cholesterolu LDL< 100 mg/dl (< 2,6 mmol/l)
stężenie cholesterolu LDL u chorych na cukrzycę i chorobę niedokrwienną serca< 70 mg/dl (< 1,9 mmol/l);
stężenie cholesterolu frakcji HDL> 40 mg/dl (> 1,0 mmol/l)30 mg/dl/ (>0,725 mmol/l)

Jeśli Twój profil lipidowy odbiega od podanych powyżej wartości stężenia cholesterolu, lekarz stwierdzi u Ciebie hipercholesterolemię (dyslipidemię).

Czynniki ryzyka

Główne czynniki ryzyka hipercholesterolemii to:

  • palenie papierosów,
  • nadciśnienie tętnicze (140/90 mmHg lub wyższe albo nadciśnienie leczone farmakologicznie),
  • niski poziom cholesterolu HDL (poniżej 40 mg/dl), d
  • dodatni wywiad rodzinny w kierunku chorób serca (wystąpienie choroby serca przed 55 r. ż. u mężczyzny lub przed 65 r. ż. u kobiety)
  • wiek (mężczyźni w wieku powyżej 45 lat i kobiety w wieku powyżej 55 lat).

Przyczyny

Główną przyczyną hiperlipidemii jest wysokokaloryczna dieta, bogata w tłuszcze zwierzęce i nasycone. Przyrost masy ciała, a przede wszystkim otyłość brzuszna, może podnieść poziom cholesterolu LDL, trójglicerydów oraz stężenia glukozy we krwi.

Podwyższony poziom insuliny również może przyczyniać się do rozwoju hipercholesterolemii, a zwłaszcza do zwiększenia poziomu LDL (‘złego’ cholesterolu). Osoby chore na cukrzycę mogą mieć podwyższony poziom insuliny, jeśli spożywają pokarm bogaty w węglowodany i w związku z tym stosują wysokie dawki insuliny. Insulinooporność organizmu, a co za tym idzie hiperinsulinomia w cukrzycy typu 2 również przyczyniają się do wysokiego poziomu cholesterolu LDL.

Niektóre leki mogą prowadzić do wzrostu poziomu cholesterolu. Są to m.in.: tiazydy, leki moczopędne, beta-blokery, estrogeny, progestageny, retinoidy i kortykosteroidy.

Leczenie

Głównym celem terapii jest obniżenie stężenia LDL i trójglicerydów oraz podwyższenie poziomu HDL. Istnieją dwa główne sposoby leczenia: zmiana stylu życia i przyjmowanie leków obniżających stężenie cholesterolu.

Zmiany stylu życia obejmują: zmiany diety – aby zmniejszyć poziom triglicerydow należy zmniejszyć spożycie węglowodanów kosztem zwiększenia spożycia jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Redukcja masy ciała, ograniczenie spożycia alkoholu i zwiększenie aktywności fizycznej to również ważne elementy leczenia dislipidemii.

Istnieje kilka rodzajów leków, które obniżają poziom cholesterolu:

  • Statyny – blokują wytwarzanie cholesterolu (przede wszystkim LDL) w wątrobie. Są to jedyne leki o udowodnionym wpływie zapobiegawczym na chorobę niedokrwienną serca. Większość osób z cukrzycą jest kandydatami do leczenia statynami.
  • Żywice jonowymienne – wiążą kwasy żółciowe w jelicie i obniżają poziom LDL.
  • Fibraty –zmniejszają stężenie trójglicerydów (TG) i zwiększają poziom HDL.
  • Witaminy i suplementy diety – tj. niacyna czy kwasy tłuszczowe omega-3

Leczenie farmakologiczne wykazuje największą skuteczność, kiedy połączone jest ze zmianami stylu życia.

Zapobieganie

Profilaktyka opiera się na diecie bogatej w owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, drób, ryby i orzechy, obniżeniu masy ciała, aktywności fizycznej oraz zmniejszeniu ekspozycji na dym tytoniowy.

Bardzo dużą rolę odgrywa też właściwa kontrola poziomu cukru we krwi i HbA1C w ramach zalecanych norm.

Dotyczy: cukrzycapolska.pl/choroby-powiazane/wysoki-cholesterol/

Wysoki cholesterol – czym jest?

Czy wiesz, co jest jedną z najczęstszych przyczyn zawału serca? Wysoki cholesterol latami odkłada się we wewnętrznych ściankach naczyń krwionośnych, aż w końcu powoduje ich zatkanie. To niezwykle niebezpieczne, zwłaszcza dla osób w podeszłym wieku. Prawie każdy jest świadomy, że wysoki cholesterol nie jest dobry, jednak mało kto podejmuje kroki jego obniżenia.

Ale czym tak właściwie jest ten cały cholesterol? Nauka mówi, że jest to substancja tłuszczowa (inaczej zwana lipidową) odpowiadająca za wiele pożytecznych funkcji w organizmie. Jest niezbędny do prawidłowej pracy mózgu i innych narządów, jednak jego nadmiar może doprowadzić nawet do śmierci. Istnieją dwa rodzaje cholesterolu: HDL (high density lipoproteins) oraz LDL (low density lipoproteins). Pierwsze jest tak zwanym dobrym cholesterolem, który wytwarza się w organizmie w sposób naturalny, drugi jest cholesterolem, który zagraża życiu oraz zdrowiu. HDL jest w stanie obniżyć wysoki cholesterol LDL, dlatego w procesie leczenia, podwyższenie go jest niezwykle ważne.

Co poradzić na podwyższony cholesterol?

Jeśli Ty albo ktoś z Twojej rodziny cierpi na podwyższony cholesterol, zapewne zastanawiacie się co zrobić, żeby skutecznie go obniżyć? W telewizji z łatwością można natknąć się z reklamami z lekami na cholesterol, które obiecują cuda, czy ich skuteczność jest prawdziwa?

Jakiś czas temu po sieci krążyła informacja, że znane wszystkim statyny (czyli leki na podwyższony cholesterol) nie przynoszą żadnych rezultatów, jedynie jeszcze bardziej pogarszają zdrowie. Jak się później okazało, naukowcy, którzy doszli do powyższych wniosków, popełnili błąd w obliczeniach, przez co wyniki badań były nieprawdziwe. Oczywiście pomimo szybkiego wyjaśnienia zaistniałej sytuacji, fani medycyny alternatywnej i teorii spiskowych szybko podchwycili błędną wersję badań, wierząc w to, że naprawdę są szkodliwe dla zdrowia.

Oprócz zażywania leków na podwyższony cholesterol wymagana jest odpowiednia dieta – bez niej szansa na wyzdrowienie jest o wiele mniejsza. Zbilansowane żywienie powinno być normą, dzięki temu można zapobiec podwyższonemu cholesterolowi u innych członków rodziny, warto prowadzić profilaktyczne działania, obniżające szansę na podwyższony cholesterol.

Normy cholesterolu – najważniejsze informacje

Czy każdy ma takie same normy cholesterolu, od czego to zależy i jak to sprawdzić? Ilu jest ludzi – tyle norm cholesterolu. Nie ma jednej prawidłowej odpowiedzi na pytanie „ile powinien wynosić cholesterol” dla każdej osoby na świecie. To sprawa indywidualna, zależna od różnych czynników. Osoby po zawale serca będą miały podwyższone normy cholesterolu (180mg/dl), za to ci, którzy chorują na cukrzycę lub chorobę niedokrwienną serca nie mogą przekroczyć 70mg/dl cholesterolu. W przypadku zdrowych osób cholesterol powinien wynosić 100mg/dl (LDL) i 175mg/dl (stężenie całkowite).

Badanie poziomu cholesterolu bez problemu można przeprowadzić w warunkach domowych, wystarczy wykonać test do badania cholesterolu w krwi z palca, jednak dokładny wynik zapewnia nam lipidogram, to badanie da się wykonać jedynie u specjalisty.
Jak powinna wyglądać dieta, gdy ma się podwyższony cholesterol?

Dieta to podstawa leczenia wysokiego cholesterolu, zbilansowany sposób żywienia powinien gościć w każdym domu, to dobry sposób nie tylko na zniwelowanie problemów ze zdrowiem, ale też dobra ochrona przed chorobami. Należy pamiętać, że zdrowy tryb życia jest zawsze opłacalny.

Zdrowa dieta oznacza ograniczenie spożywaniu tłuszczów zwierzęcych, co za tym idzie: brak masła, tłustego mięsa i sosów oraz produktów mlecznych. W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie dieta wegetariańska lub jarska, skutecznie ograniczy to spożywanie niezdrowych produktów spożywczych.

Nie wolno zapomnieć o dużej ilości owoców i warzyw – to podstawa każdej diety, nie od dziś wiadomo, że te produkty są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania. Dziennie powinno spożywać się co najmniej pół kilograma warzyw!

Jeśli jesteś osobą, której ciężko całkowicie zrezygnować z mięsa – zastąp je rybą, jest o wiele zdrowsza, zawiera o wiele więcej ważnych enzymów i witamin niezbędnych do życia. W tym przypadku zasada „im mniej tłuszczu – tym lepiej” nie obowiązuje. Tłustsza ryba to lepsza ryba.

Wysoki cholesterol – najczęstsze przyczyny

Przyczyny wysokiego cholesterolu można podzielić na sześć punktów, jeśli większość z nich zgadza się z Twoim trybem życia – dla dobra swojego zdrowia musisz je natychmiast zmienić!

1. Źle zbilansowana dieta – za dużo tłustych, mięsnych potraw, śmieciowe jedzenie, fastfoody i napoje alkoholowe. To wszystko jest przyczyną podwyższonego cholesterolu.

2. Nieprawidłowy poziom wagi – nadwaga zawsze powoduje zbyt wysoki poziom cholesterolu. Z badań wynika, że zrzucenie małej ilości wagi może nawet uratować życie chorego, dlatego warto zastanowić się nad zmianą stylu życia lub pomyśleć, jaka jest przyczyna nadwagi.

3. Brak aktywności fizycznej – chyba nie trzeba wyjaśniać, że aktywność fizyczna to podstawa zdrowego trybu życia. Regularne ćwiczenia mogą pomóc w obniżeniu poziomu cholesterolu w krwi, dodatkowo to doskonały sposób na odpoczynek i poprawę humoru.

4. Okazuje się, że płeć i wiek również ma znaczenie. U kobiet wysoki poziom cholesterol występuje rzadziej niż u mężczyzn, należy zawsze mieć to na uwadze.

5. Inne choroby mogą powodować podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi, na przykład choroby tarczycy lub cukrzyca. W tych przypadkach należy stale obserwować stan swojego zdrowia i regularnie chodzić na badania profilaktyczne.

6. Wiadome jest, że spożywanie alkoholu i palenie papierosów nigdy nie pomogło wyleczyć żadnej choroby, co najwyżej skutecznie pogorszyły stan zdrowia, z tego powodu należy unikać ich jak ognia.
Jak rozpoznać objawy podwyższonego cholesterolu?

Niestety, podwyższony cholesterol nie ma żadnych objawów, dlatego ciężko stwierdzić samemu czy się go ma. Więc kiedy powinna zapalić się czerwona lampka, motywująca do zrobienia badań? Istnieje tak zwana „grupa ryzyka”, jeśli w jakiś sposób wpasowujesz się w opis przyczyn podwyższonego cholesterolu – koniecznie pójdź przeprowadzić odpowiednie badania. Zawsze lepiej dmuchać na zimne, im prędzej odkryje się problem, tym szybciej będzie można zająć się jego rozwiązywaniem i zwiększyć szansę uniknięcia tragicznych skutków.

Badania na cholesterol warto przeprowadzać regularnie, tak, żeby stale wiedzieć, jak wygląda stan zdrowia, w razie jakichkolwiek problemów będzie można rozpocząć leczenie odpowiednio szybko, co w każdej chorobie ma bardzo duże znaczenie. Wiele osób boi się pójść na badania kontrolne, obawiają się, że wykryją coś niepokojącego, dlatego decydują się zaklinać rzeczywistość i nie dopuszczać do siebie myśli o ewentualnej chorobie. Tym samym bardzo szkodzą swojemu zdrowiu, pamiętaj, że należy kategorycznie unikać takiego zachowania.