Dieta ketogeniczna to pełnotłusty nabiał, oliwa, orzechy

Dieta ketogeniczna w cukrzycy

Dieta ketogeniczna to pełnotłusty nabiał, oliwa, orzechy
Dieta ketogeniczna w cukrzycy pozwala wyrównać glikemię

Dieta ketogeniczna polega na zmianie „paliwa”, jakim normalnie zasila się nasze ciało, z węglowodanów na tłuszcz. Większość komórek organizmu jest w stanie funkcjonować zarówno przy dostarczaniu im glukozy (powstaje po rozpadzie węglowodanów) jak i produktów ubocznych spalania tłuszczu.

Taki stan ma wiele zalet i może być szczególnie przydatny w diecie cukrzyka, gdyż pozwala powrócić do normalnych wyników glikemii w obu typach cukrzycy i odstawić leki cukrzycowe w cukrzycy typu 2, które zawsze mają jakieś skutki uboczne.

Pierwotnie stosowano (i robi się to nadal, również w Polsce) taki sposób żywienia w leczeniu schorzeń neurologicznych, szczególnie epilepsji u dzieci. Przy proporcjach makroskładników 4:1 (np. 400 g tłuszczu do 100 g białek i węglowodanów łącznie) otrzymuje się bardzo dobre wyniki leczenia.

Aby pobrać siedmiodniowy jadłospis w diecie ketogenicznej, zarejestruj się na naszym portalu.

Na czym polega dieta ketogeniczna?

Dieta ketogeniczna w praktyce polega na wykluczeniu produktów wysokowęglowodanowych i włączeniu do diety tłuszczu, np. nabiał, oliwę, masło, tłuste mięsa czy ryby. Jest to tłuszcz głównie pochodzenia zwierzęcego, ale można oprzeć się na produktach roślinnych jak awokado, oliwa czy olej kokosowy. Oleje roślinne, oprócz wymienionych, nie są zalecane.

Proporcje makroskładników to mniej więcej 50-85% tłuszczu, 5-15% węglowodanów, reszta to białko. W praktyce nie zaleca się więcej niż 50 g węglowodanów i 50-100 g białka. Średnie jabłko zawiera 25 g węglowodanów, zaś 100g żółtego sera zawiera tylko 1,3 g węglowodanów, i 25 g białka.

Proporcje nie są sztywne, zależą mocno od predyspozycji danej osoby. W praktyce utrzymanie takich proporcji nie jest trudne – wystarczy wiedzieć jakich produktów unikać i pamiętać o podstawie posiłków – tłuszczu.

Co to znaczy dieta „ketogeniczna”

Nazwa „ketogeniczna” oznacza „powodująca powstawanie ciał ketonowych”. Ciała ketonowe to cząsteczki, które powstają w wątrobie na skutek rozpadu tłuszczu z naszych posiłków. Mogą być dla nas doskonałym paliwem. Kiedy poziom ciał ketonowych we krwi osiągnie poziom około 0,5 mM/l, mówimy, że dana osoba jest w stanie ketozy, czyli czerpie energię z tłuszczu, a nie z węglowodanów.

Potrzebujemy pewnej ilości węglowodanów, ale nie należy obawiać się niedoboru, ponieważ zawsze pewną ich ilość przyjmujemy z pożywieniem (warzywa, nabiał), oraz nasze ciało jest je w stanie samo wyprodukować z białek, w procesie glukoneogenezy.

Zalety diety ketogenicznej

Dieta ketogeniczna jest bardzo skuteczna w utracie i utrzymaniu prawidłowej masy ciała, niweluje też ochotę na słodycze. Pierwsze 3-4 dni mogą być trudne, ale później, dzięki unormowaniu poziomu insuliny we krwi, ochota na słodycze mija.

W diecie ketogenicznej nie musimy liczyć kalorii, więc stosując ją, nie głodujemy.

Dieta ketogeniczna a cukrzyca typu I

Dieta ketogeniczna może również być stosowana przez diabetyków typu 1. Jest skuteczna w utrzymaniu glikemii w ramach zalecanych norm, niweluje skoki poziomu cukru w krwi po posiłkach i pozwala uzyskać bardzo dobre wyniki HbA1c. Dzięki zmniejszeniu zapotrzebowania na insulinę, pomaga utrzymać właściwą masę ciała. Jest jednak jeden istotny warunek – diabetyk typu 1 stosujący dietę keto musi pamiętać o regularnym przyjmowaniu insuliny bazowej jak i bolusowej.

Jeśli więc zdarza ci się zapomnieć insuliny, nie stosuj diety ketogenicznej.

Jeśli zapomnisz insuliny, organizm zaczyna wytwarzać ciała ketonowe, a przez brak insuliny ta produkcja nie ustaje. Z czasem poziom ciał ketonowych osiąga poziom 15-25 mM/l, następuje destabilizacja metabolizmu i sytuacja taka może być bardzo niebezpieczna.

Natomiast osoba znajdująca się w tzw. ketozie, czyli stosująca dietę ketogeniczną, ma poziom ciał ketonowych na poziomie najwyżej 3 mM/l, ale zazwyczaj około 0,5 mM/l, co jest wielokrotnie mniejszą wartością.

Dieta ketogeniczna a cukrzyca typu 2

Coraz więcej badań naukowych potwierdza przydatność takiego podejścia dietetycznego w leczeniu cukrzycy typu 2. Ma to głównie związek z obniżeniem podaży glukozy w diecie, a tym samym zmniejszonego zapotrzebowania na insulinę.

W badaniu z 2005 roku, 28 otyłych mężczyzn z cukrzycą typu II spożywało poniżej 20 g węglowodanów na dobę. Po zastosowaniu takiej diety, większość z nich mogła ograniczyć, a nawet odstawić leki, poprawił się poziom trójglicerydów we krwi, a poziom cholesterolu się nie zmienił.

W innym badaniu, z 2014 roku, porównano pacjentów stosujących dietę wysokotłuszczową i standardową dietę cukrzycową. Cztery razy więcej pacjentów z pierwszej grupy mogło zrezygnować z leków (44%) i stracili ponad dwa razy więcej zbędnych kilogramów (5,5 kg w porównaniu do 2,6 kg).

Jak każda dieta niskowęglowodanowa, dieta keto pomaga zwalczać insulinooporność.

Czas trwania diety ketogenicznej

Czas adaptacji organizmu to około 2 tygodnie, jednak jest bardzo indywidualny. Najlepiej zmierzyć poziom ketonów we krwi – wtedy na 100% możemy być pewni, że weszliśmy w stan ketozy. Jeżeli taka dieta nam służy i odpowiada jej stosowanie, może z powodzeniem być stosowana przez długi czas. Nie ma żadnych doniesień naukowych, które ograniczałyby czasowo stosowanie takiego sposobu żywienia.

Stan ketozy a kwasica ketonowa?

Ketoza to naturalny stan organizmu na diecie z mocno ograniczoną ilością węglowodanów. Ilość ketonów we krwi wynosi wtedy około 0,5 mM/l, maksymalnie 3 mM/l.

Natomiast kwasica ketonowa to niebezpieczny stan chorobowy, kiedy zaburzona jest produkcja insuliny lub nie powstaje ona wcale i poziom ciał ketonowych rośnie do 15 mM/l i więcej. Takiego stanu nie da się wywołać dietą. Ketoza i kwasica ketonowa nie mają ze sobą niczego wspólnego, oprócz samej obecności ketonów.

Dieta ketogeniczna – co jeść?

Podczas diety ketogenicznej nasza lista zakupów może wyglądać następująco:

Produkty dozwolone w diecie ketogenicznejProdukty zabronione
warzywa naziemne (kapustne, papryka, ogórki, sałaty itp.)ziemniaki
mięsochleb
dróbmakaron
rybykasze, ryż
jajadżemy, miód
Sery tłustesłodkie napoje
oliwacukier, słodycze
masłoowoce z wysoką zawartością cukru: Winogrona, gruszki
smalec i inne tłuszcze zwierzęcepizza
śmietana 18% i więcejprodukty wysokoprzetworzone, gotowe
awokado warzywa korzeniowe – pietruszka, marchew, buraki
oliwki wszystkie owoce
orzechy
pestki
majonez, najlepiej domowy z oliwy
zioła i przyprawy

Najlepiej kupować produkty świeże, jak najmniej przetworzone, bez długiej listy składników, np. świeże mięso, a nie gotowe wędliny. Ziemniaki i ryż zastąpić dodatkową porcją warzyw, ale nie korzeniowych, jak marchew, seler i buraki (mają sporo węglowodanów).

Zamiast chleba najlepiej sprawdzają się cienkie omlety, chleby z mąk orzechowych, plastry ogórka lub innych warzyw, ale najlepiej zjeść śniadanie w innej formie, np. ser z warzywami i orzechami, koreczki, czy jaja w dowolnej formie. Świetnie sprawdzają się też pasty różnego rodzaju, z ryb i jajeczne np. makrela z ogórkami kiszonymi i majonezem.

Plan posiłków może wyglądać tak:

  • śniadanie: jajecznica na maśle i ulubione warzywa naziemne
  • obiad: pieczone skrzydełka i sałata z oliwą i serem mozzarella
  • kolacja: zapiekanka z brokuła ze śmietaną lub sałatka

Aby pobrać siedmiodniowy jadłospis w diecie ketogenicznej, wraz z wyliczonymi WW i WBT, zarejestruj się na naszym portalu.

2 Replies to “Dieta ketogeniczna w cukrzycy

  1. Klaudia Szmajtka - dietetk pisze:

    Byłoby miło z Państwa strony gdyby na końcu artykułu znalazło się nazwisko autora a także koniecznie bibliografia.

  2. Karolina pisze:

    KTO TO PISAŁ?! Powinno się autora zamknąc za narażanie życia osób chorych na cukrzycę typu 1!!! Jest gigantyczny błąd w tym artykule! Przecież ketony są również głodowe, a nie jedynie od braku insuliny!! Ciała ketonowe powstają na dwa sposoby- z przyczyny braku insuliny lub z powodu nieodżywienia organizmu- co ma miejsce w diecie ketonowej. Ta dieta jest skrajnie nieodpowiednia prze cukrzycy t.1.!!! Przy tej diecie niemal pewne jest wystąpienie kwasicy ketonowej. Kwacica natomist prowdzi do śpiączki, a ta do śmierci cukrzyka. Pogratulować braku rozwagi autorowi!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.